Πολλά και καίρια τα ζητήματα, που καλείται να αντιμετωπίσει η τοπική Εκκλησία μεσούσης της πανδημίας και στην αφετηρία της Μεγάλης Εβδομάδας. Για πρώτη φορά στα χρονικά, οι ακολουθίες θα τελεστούν κεκλεισμένων των θυρών, με τον Μητροπολίτη Δημητριάδος Ιγνάτιο να υπογραμμίζει στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ ότι «τα μέτρα πονούν, αλλά είναι απολύτως αναγκαία». Αναφερόμενος στην αλλαγή δεδομένων, που επέβαλε η πανδημία, ο κ. Ιγνάτιος χαρακτηρίζει «εμπειρία ζωής το φετινό Πάσχα», ενώ τόνισε ότι θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια να μη μείνει κανείς μόνος ή εγκαταλειμμένος. Ο επικεφαλής της τοπικής Εκκλησίας εκφράζει την πεποίθηση ότι είναι αναγκαία η συμμόρφωση στα μέτρα, ενώ τονίζει ότι «η ενότητα είναι το μεγάλο μας όπλο».
Συνέντευξη στη ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ
Σε κοινή γραμμή πλεύσης Εκκλησία και Πολιτεία για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Το κλίμα ενότητας, που υπερασπίζεστε σθεναρά, είναι το πιο ισχυρό όπλο για την αντιμετώπιση του αόρατου εχθρού και τη συντόμευση, ενδεχομένως, του χρόνου λήξης της μάχης;
Θεωρώ ότι υπήρξε ένα στάδιο που ωρίμασε η εμπειρία, με αυτό το πρωτόγνωρο φαινόμενο που αφορά στην παγκόσμια κοινότητα. Είναι πλέον αποδεκτό ότι στην Ελλάδα έχουν ληφθεί μέτρα έγκαιρα, που βεβαίως και η Εκκλησία αξιολόγησε. Ας μην ξεχνάμε ότι έχει τον ρόλο της μάνας σε αυτό τον λαό.
Σωστά η Διαρκής Ιερά Σύνοδος ανέλαβε την ευθύνη κι ένιωσε ότι θα έπρεπε να δεχτούμε κι εμείς πως ο καλύτερος τρόπος αντιμετωπίσεως του φαινομένου είναι το «Μένουμε σπίτι». Άρα έπρεπε όλοι να ακολουθήσουμε αυτή την κοινή γραμμή, ακριβώς γιατί πιστεύουμε ότι με την ενότητα του λαού και την υπακοή, όπως λέμε στην Εκκλησία, για να βγούμε όσο πιο σύντομα γίνεται από το αδιέξοδο και να νιώσουμε και πάλι ότι έρχεται η κανονικότητα στη ζωή μας.
Πνευματικό στήριγμα για πλήθος πιστών οι ναοί, που παραμένουν, ωστόσο, κλειστοί τη Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η τηλεόραση και το ραδιόφωνο είναι αρκετά για να διατηρήσουν ζωντανή την επικοινωνία, να μεταφέρουν σε κάθε σπίτι το κατανυκτικό κλίμα των ημερών;
Δεν είναι αυτό που θα θέλαμε. Είναι όμως ένα μέσο. Είναι το ελάχιστο δυνατό που πρέπει να κάνουμε και πρέπει να σας πω ότι τα μέσα αυτά δεν αξιοποιούνται μόνο για να μπορούν οι άνθρωποι να έχουν τουλάχιστον την ατμόσφαιρα κατά το δυνατόν των ακολουθιών είτε ακουστικά, είτε και οπτικά και μέσα και από το διαδίκτυο, αλλά αυτή την περίοδο που μένουν στα σπίτια τους έχουν αναπτυχθεί και μέθοδοι για μελέτη Αγίας Γραφής, για επικοινωνία οικογενειών με τον ιερέα της ενορίας.
Επίσης οι νέοι μας παρουσίασαν τηλεοπτικό σύντομο πρόγραμμα στο διαδίκτυο.
Ολα αυτά έχουν συμβάλει να κρατάμε ζωντανή την επαφή με τους ανθρώπους μας, με τους πιστούς, με τα ενεργά μέλη μιας ενορίας.
Δεν είναι καθολικό το φαινόμενο, αλλά τουλάχιστον εδώ στη Μητρόπολή μας και ακόμη και με το ραδιόφωνο και τη δική μου παρουσία κάθε πρωί, συνομιλώντας με ακροατές και εκλεκτούς προσκεκλημένους, κατά το δυνατόν κρατήσαμε την επαφή και θα συνεχίσουμε όσο ακόμη χρειαστεί. Αυτό πιστεύω ότι δημιουργεί νέες προϋποθέσεις και για το μέλλον.
Η πανδημία στερεί από τους πιστούς τη δυνατότητα να προσκυνήσουν τον Επιτάφιο, να συμμετάσχουν στην αναστάσιμη λειτουργία, να μοιραστούν τη χαρά της επικοινωνίας με αγαπημένα πρόσωπα, να λάβουν το Αγιο Φως. Τελικά, θα είναι διαφορετικό το φετινό Πάσχα;
Αναμφίβολα θα είναι εντελώς διαφορετικό. Είναι μια εμπειρία ζωής. Όμως θα πρέπει να δούμε τη θετική πλευρά, ότι μαθαίνουμε να υπακούμε στο θέλημα του Θεού. Μαθαίνουμε να θυσιάζουμε πράγματα και καταστάσεις προκειμένου να ωφεληθούν οι άλλοι και όλοι μαζί και βεβαίως κρατάμε την πνευματικότητα. Ακόμη και προσκυνώντας μια εικόνα μέσα στο σπίτι μας, προσκυνούμε την εικόνα σαν να είναι και στον ναό, χωρίς να αντικαθίσταται βέβαια η παρουσία μας στον ναό και ελπίζω ότι ο καθένας θα βρει έναν δικό του τρόπο να βιώσει αυτές τις ημέρες.
Εφόσον ο ιερέας τους θα είναι στον ναό και θα τελέσει την ακολουθία, πιστεύω ότι θα έχει δίπλα και όλους τους ενορίτες του και θα είμαστε και πάλι όλοι μαζί, έστω και πνευματικά, μετέχοντας και στα Άγια Πάθη και γιορτάζοντας και την Ανάσταση. Ίσως να την ονομάσουμε μοναδική Ανάσταση στα μπαλκόνια, για να γιορτάσουμε πάλι ένα αληθινό Πάσχα, όσο γίνεται πιο σύντομα.
Όπως αποφάνθηκε η Ιερά Σύνοδος, λαμπρός εορτασμός στην απόδοση του Πάσχα στις 26 Μαΐου…
Είναι μια πρόταση που έρχεται μέσα από το τυπικό της Εκκλησίας. Ευχόμαστε όλοι και προσευχόμαστε να πάνε όλα καλά μέχρι τότε. Αυτό εξαρτάται από την τωρινή μας στάση, ώστε ναι, γιατί όχι, να μπορούμε να γιορτάσουμε εκείνη την ημέρα όπως το τυπικό προβλέπει και να μετέχουμε όλοι στην αναστάσιμη θεία λειτουργία.
Ποια συναισθήματα νιώθει ένας ποιμένας, που καλείται να λειτουργήσει σε άδειο ναό, που μέχρι πρότινος γέμιζε ασφυκτικά;
Ομολογουμένως έχει πολύ πόνο, είναι μια πρωτόγνωρη εμπειρία, αλλά όταν σκέπτεται κανείς ότι είναι μια θυσία για τον κάθε άνθρωπο, γιατί θέλω να το πω για άλλη μια φορά.
Στην Ελλάδα πολύ σωστά οι επιστήμονες και μάλιστα με τον πρώτο που έχει την ευθύνη και που ξέρουμε πολύ καλά ότι είναι ένας πιστός άνθρωπος και στη συνέχεια η κυβέρνηση, επέλεξαν τα μέτρα που δεν αφήνουν περιθώριο να θυσιαστεί κανένας άνθρωπος. Όποια κι αν είναι η ηλικία του.
Όλη η προσπάθεια έχει γίνει ακριβώς για να μη φτάσουμε στο σημείο που έφτασαν σε άλλα κράτη. Να επιλέγουν οι γιατροί ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει. Για αυτό κάνουμε όλοι μαζί την προσπάθεια.
Μέχρι τώρα έχει επιτευχθεί και είναι καρπός της ενότητάς μας, της πειθαρχίας και της υπακοής μας. Όταν ο Επίσκοπος νιώθει υπεύθυνος για όλους ακόμη και γι αυτούς που δεν είναι μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία, εγώ τουλάχιστον έτσι βιώνω τα πράγματα όταν είμαι σε μια περιοχή με την ευθύνη που έχω ως Επίσκοπος, τότε πιστεύω ακλόνητα και το λέω ειλικρινά, κάνω αυτό που θα έκανε και ο Χριστός. Γιατί θυσιάζω αυτό που για μένα ήταν ευλογία Θεού, να βλέπω το πλήθος των πιστών και να συλλειτουργώ μαζί τους. Αλλά και τώρα συλλειτουργώ μαζί τους, μνημονεύοντάς τους και ας νιώθω μόνος μέσα στον ναό. Πιστεύω εκείνη την ώρα ότι και πάλι είμαστε όλοι μαζί και η θυσία έχει καρπούς και θα ξανάρθει η ώρα που θα είμαστε όλοι μαζί στην εκκλησία.
Η συγκεκριμένη περίοδος δημιουργεί, ταυτόχρονα, προϋποθέσεις για ενδοσκόπηση και αυτοκριτική σε κλήρο και λαό;
Νομίζω σε όλους μας. Όποιος θέλει να βλέπει τα πράγματα πνευματικά, λειτούργησε και για μια αυτοκριτική και για μια επιστροφή στον εαυτό μας και αυτογνωσία, θέλω να πιστεύω και να ελπίζω και σε μετάνοια και ακόμη μεγαλύτερη αγάπη και αλληλεγγύη. Και βέβαια ίσως αυτά θα μας χρειαστούν περισσότερο την επόμενη μέρα που θα έχει αντιμετωπιστεί το θέμα της διαδόσεως του ιού και της αρρώστιας και θα χρειαστεί να επανασυγκροτήσουμε την κοινωνία μας και θα χρειαστούμε πολύ ισχυρές δυνάμεις πνευματικές για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που έτσι κι αλλιώς θα προκύψουν.
Σε αυτή τη δύσκολη περίοδο πληθαίνουν οι φωνές απόγνωσης, τα αιτήματα για ψυχολογική υποστήριξη, παρηγοριά…
Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι να κυριαρχήσει ο φόβος, να νιώσει κάποιος απελπισμένος και κυρίως εγκαταλελειμμένος και για αυτό προσπαθούμε με όλα τα μέσα, να μη συμβεί αυτό. Πρώτοι δώσαμε τη γραμμή που λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο.
Δεχτήκαμε την προσφορά εθελοντών ψυχολόγων και ψυχιάτρων να συμβάλλουν σε αυτό αλλά και οι πνευματικοί μας, ο καθένας ξεχωριστά και με την προσπάθεια και μέσα από το τηλέφωνο κάποιοι να επικοινωνούν με τους ενορίτες και τους ανθρώπους τους και μέσα από το ραδιόφωνο και με όλα τα άλλα μέσα που χρησιμοποιήσαμε, νομίζω ότι δώσαμε κουράγιο στους ανθρώπους μας, κρατήσαμε ζωντανή, έστω και με αυτό τον τρόπο την επαφή. Ελπίζω να είμαστε έτοιμοι και για το μέλλον να κάνουμε ακόμη πιο εντονότερη την προσπάθεια ώστε τελικά όλοι να επανέλθουμε στην κανονικότητα. Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή έχουμε νικήσει και τη διάδοση του ιού και τον φόβο.
Πολλά τα ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει η τοπική Εκκλησία, όπως το θέμα της σίτισης των απόρων ή η διανομή τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης σε δεκάδες οικογένειες. Υπάρχουν εναλλακτικές για την αντιμετώπιση του προβλήματος, που έχει προκύψει, δεδομένου ότι είναι άγνωστος ο χρόνος λήξης της κρίσης;
Αντιμετωπίσαμε το πρόβλημα γιατί περιορίστηκαν αναγκαστικά, λόγω της πανδημίας και λόγω των απαγορεύσεων, οι εθελόντριες που ετοίμαζαν το φαγητό. Εμείς κάναμε και κάνουμε ό,τι μπορούμε.
Έχουμε δώσει τρόφιμα σε όσους προσφέραμε μαγειρεμένο φαγητό και αυτές τις μέρες θα μοιραστούν κανονικά και δέματα ενόψει του Πάσχα.
Δεν έχουμε εγκαταλείψει κανέναν και μετά το Πάσχα πάλι θα σταθμίσουμε τις δυνάμεις μας. Θα δούμε πώς θα έχει εξελιχθεί η κατάσταση και θα συνεχίσουμε πάλι αυτό που πρέπει να κάνουμε, διατηρώντας την καλή συνεργασία και με τον Δήμο Βόλου και με όλους τους τοπικούς φορείς.
Ποιες σκέψεις επιθυμείτε να μοιραστείτε με το ποίμνιό σας στην αφετηρία της Μεγάλης Εβδομάδας;
Καταρχήν να γιορτάσουμε μια αληθινή ανάσταση. Μπορεί να μας λείψουν τα ήθη, τα έθιμα, ο ναός, η θεία κοινωνία, αλλά μέσα στην ψυχή μας να κρατήσουμε το μήνυμα του Χριστού που θυσιάστηκε για όλους μας και ανέβηκε πάνω στον σταυρό, αλλά που νίκησε τον θάνατο, νικά τον φόβο.
Νικά κάθε τι που οδηγεί σε απελπισία και μας περιμένει και πάλι να κοινωνήσουμε μαζί του.
Είναι μια δοκιμασία που θα περάσει, θα βγούμε πιο δυνατοί ψυχικά από αυτήν και τότε θα ενώσουμε όλοι και πάλι τις δυνάμεις μας για μια κοινωνία όπως τη θέλει ο Χριστός, για μια Ελλάδα όπως τη θέλουμε όλοι μας και για τα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας και ακλόνητα πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε. Γιατί πάντοτε, θα το επαναλάβω, η ενότητα είναι το μεγάλο μας όπλο.
