π. Δημητρίου Μπόκου
«Χαίρε ανόρθωσις των ανθρώπων»
1674… Στη μακρινή Ρωσία, οι βαρβαρικές ορδές των Μογγόλων λυμαίνονται τα πάντα. Λεηλατούν και τα μοναστήρια. Έχουν συλλάβει μοναχούς και τους κακομεταχειρίζονται. Τους βάζουν να δουλεύουν απ’ το πρωί ως το βράδυ σκληρά στα λατομεία, όπου κάτω απ’ το μαστίγιο σπάζουν και κουβαλούν πέτρα. Έχουν περάσει στα χέρια τους σιδερένιες αλυσίδες.
Οι μοναχοί όμως και μέσα στις απάνθρωπες συνθήκες της σκλαβιάς δεν χάνουν το θάρρος τους. Δεν απελπίζονται. Παρά την κοπιώδη εργασία, δεν σταματούν την προσευχή τους. Υψώνουν το βλέμμα στον ουρανό για να παρακαλέσουν τον ουράνιο πατέρα τους, να ικετεύσουν τη Βασίλισσα των ουρανών να έλθει βοηθός στη θλίψη τους. Σε μια τέτοια στιγμή ένας μοναχός υψώνει την κραυγή της ψυχής του προς την Παναγία:
– Θέλω να σε βρω, Παναγία μου, πάλι! Θέλω να ’ρθώ στο Ποτσάεβ (μοναστήρι της Παναγίας) να σε προσκυνήσω! Θέλω να ’ρθώ στη Χάρη σου!
Και η Γοργοεπήκοος Παναγία ακούει τον αγαπημένο υιό της που τη φωνάζει μυστικά. Και τί κάνει; Στέλνει Άγγελο Κυρίου. Και ενώ ο μοναχός, μετά από μια κουραστική μέρα, κάθεται λίγο να ξεκουραστεί, νοιώθει ξαφνικά κάποιον να τον σηκώνει ψηλά. Να τον μεταφέρει μακριά στον αέρα. Να τον φέρνει απέναντι από την Παναγία, στο μοναστήρι του Ποτσάεβ και εκεί να τον αφήνει κάτω.
Ο μοναχός νοιώθει σαν να ξυπνάει. Και βλέπει πως έχει πετάξει πραγματικά μέσα απ’ τα σύννεφα, απ’ τα ουράνια, ότι είναι ελεύθερος πλέον. Και ότι βαδίζει προς το μοναστήρι της Παναγίας.
– Παναγία μου! φωνάζει γεμάτος χαρά και τρέχει να την προσκυνήσει.
Και το θαύμα αυτό, μαζί με πολλά άλλα θαύματα της Παναγίας, είναι αγιογραφημένο μέσα στον πανέμορφο ναό της στο Ποτσάεβ. Εκεί, σε μια γωνιά της εικόνας, είναι αποτυπωμένο και μέρος από την αλυσίδα που έδενε πρώτα τα χέρια του μοναχού, αλλά η Χάρη της την έκαμε κομμάτια.
Η Παναγία όμως δεν σήκωσε ψηλά τον μοναχό αυτόν μονάχα. Ελευθερώνει από τα δεσμά της σκλαβιάς και ανορθώνει τον καθένα μας. Και όχι απλώς από τις αλυσίδες που μπορεί καμμιά φορά να δένουν τα χέρια μας. Αλλά απ’ τις πολύ χειρότερες αλυσίδες που κρατούν πάντοτε δέσμια την ψυχή μας. Τις αλυσίδες των παθών.
Ελεύθερη η Παναγία μας από κάθε πάθος, πραγματικά άσπιλη, αμόλυντη, άφθορη, άχραντη, αγνή, έχει τη δύναμη να λυτρώνει και εμάς από όλα τα πάθη που μας κρατάνε δεμένους στο χώμα. Να μας ανυψώνει από την κακία. Να είναι η πραγματική ανόρθωσή μας από τη δουλεία της αμαρτίας.
Αλλά δοκιμαζόμαστε τυχόν και από καταστάσεις που περιορίζουν τη φυσική μας ελευθερία, σαν τους παλιούς εκείνους μοναχούς της Ρωσίας; Μας δένουν και πραγματικές αλυσίδες; Μέτρα που μας αφαιρούν τη δυνατότητα να τρέχουμε στους ναούς μας και να προσφέρουμε ελεύθερα την «εν πνεύματι και αληθεία» λατρεία μας στον Θεό;
Και σ’ αυτή την περίπτωση, αν υπάρχει πραγματική λαχτάρα μέσα μας και φλόγα ψυχής, η Παναγία δεν δυσκολεύεται καθόλου να έλθει κοντά μας. Η Χάρη της δεν εμποδίζεται από κανένα φυσικό εμπόδιο να πλημμυρίσει την καρδιά μας. Από εμάς και μόνο εξαρτάται το πόσο κοντά μας θα βρίσκεται.
Η Μεγαλόχαρη Μάνα μας μπορεί να μας ανορθώσει από κάθε δυσκολία, από κάθε δοκιμασία, από κάθε θλίψη της επίγειας ζωής μας.
Ας την ευχαριστούμε λοιπόν γι’ αυτό ακατάπαυστα, υμνώντας την κι εμείς με τα υπέροχα λόγια του μελωδού:
«Χαίρε ανόρθωσις των ανθρώπων»!