Σεμνύνεται η πόλη του Διδυμοτείχου όχι μόνο για την πλούσια ιστορία της και τα μοναδικά μνημεία της ή διότι χρημάτισε έδρα βυζαντινών αυτοκρατόρων, αλλά διότι στο Κάστρο της γεννήθηκε το 1193 ο φιλόχριστος και φιλάνθρωπος άγιος Ιωάννης Δούκας Βατάτζης, ο επικαλούμενος ελεήμων, ο αυτοκράτορας της Νίκαιας (1222 – 1254). Με ιδιαίτερη κατάνυξη και ιεροπρέπεια τίμησε και φέτος την μνήμη του η γενέτειρά του, το διήμερο 3 και 4 του μηνός Νοεμβρίου ε.ε, με σειρά εκδηλώσεων, που προς τιμήν του ονομάζονται «Βατάτζεια» και έχουν από ετών καθιερωθεί.
Στα πλαίσια των φετινών εκδηλώσεων εντάχθηκε και η αδελφοποίηση του Δήμου Διδυμοτείχου με το Δήμο Αρταίων, καθόσον ο άγιος Ιωάννης Βατάτζης και η αγία Θεοδώρα, η βασίλισσα και προστάτις της Άρτας, αφ’ ενός είλκον αμφότεροι την καταγωγή από το Διδυμότειχο και αφ’ ετέρου με συνοικέσιο συγγενικών τους προσώπων, του υιού της αγίας και της εγγονής του αγίου, προσπάθησαν να συμφιλιώσουν τις δυνάμεις των δύο βυζαντινών ηγεμονιών της Νίκαιας και του Δεσποτάτου της Ηπείρου, εν όψει της ανακαταλήψεως της Κωνσταντινουπόλεως το 1261. Η εκδήλωση αδελφοποίησης των δύο πόλεων πραγματοποιήθηκε το εσπέρας της 3ης Νοεμβρίου ε.ε. στο Δημοτικό Αμφιθέατρο Διδυμοτείχου με την υπογραφή του Πρωτοκόλλου από τους Δημάρχους Αρταίων και Διδυμοτείχου, Χρήστο Τσιρογιάννη και Παρασκευά Πατσουρίδη αντιστοίχως.
Των λατρευτικών Συνάξεων του Πανηγυρικού Εσπερινού, την παραμονή, και της Θείας Λειτουργίας, το πρωί της κυριωνύμου ημέρας της εορτής, προέστη ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνός, στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ενοριακό Ναό Αγίου Ιωάννου Βατατζή, που παρ’ όλο ότι είναι ξύλινος και μικρός, συγκεντρώνει πλήθος πιστών, που με ευλάβεια προσέρχονται να προσκυνήσουν τον θαυματουργό άγιο και να εμπιστευθούν σε αυτόν τα αιτήματα της καρδιάς τους.
Στις εορταστικές εκδηλώσεις παρέστησαν οι Δήμαρχοι Αρταίων και Διδυμοτείχου, ο Βουλευτής Έβρου Αναστάσιος Δημοσχάκης, ο Διοικητής της XVI Μεραρχίας Στρατηγός Βασίλειος Παπαδόπουλος, ο Υποδιοικητής της Ταξίαρχος Σταύρος Σταυρόπουλος, ο Διοικητής της 30ης Ταξιαρχίας Νικόλαος Αγγελής, ο Επιτελάρχης της XVI Μεραρχίας Συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Καραμανίδης και εκπρόσωποι άλλων φορέων.
Το εσπέρας της 4ης Νοεμβρίου ε.ε. στο Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Καθεδρικού Ναού Παναγίας Ελευθερωτρίας Διδυμοτείχου πραγματοποιήθηκε Επιστημονική Εσπερίδα, αφιερωμένη στον τιμώμενο άγιο Ιωάννη Βατάτζη για τον οποίο μίλησαν:
• Ο Καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Γεώργιος Χαριζάνης με θέμα· “Ιωάννης Δούκας Βατάτζης και η οικονομική του πολιτική”.
• Ο Πολιτικός Επιστήμονας Κωνσταντίνος Χολέβας, με θέμα· “Ορθοδοξία, Παιδεία και Κοινωνία: από τον Ιωάννη Βατάτζη στον Ιωάννη Καποδίστρια”.
• Ο στρατιωτικός και συγγραφέας Ιωάννης Σαρσάκης, με θέμα· “Μέγας Κωνσταντίνος, Ιωάννης Βατάτζης και οι άγιοι αυτοκράτορες του Βυζαντίου”.
Στην εκδήλωση απηύθυνε χαιρετισμό ο οικείος Μητροπολίτης και συμμετείχε η Χορωδία Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως.
Ο Σεβασμιώτατος σε ομιλία του, με αφορμή την προσωπικότητα του αγίου μεταξύ άλλων τόνισε: “Κατά τον Ιερό Φώτιο κριτήριο αληθούς ηγεμόνος είναι το θυσιαστικό φρόνημα που διακρίνει κάθε πτυχή του ιδιωτικού αλλά κυρίως του δημόσιου βίου του. Χάρη σε αυτό, λοιπόν, το θυσιαστικό φρόνημά του ο Βασιλεύς της αυτοκρατορίας της Νίκαιας Ιωάννης Γ´ Βατάτζης, από το Διδυμότειχο, καταξιώθηκε στην συνείδηση του λαού του, που εν ζωή τον αναγόρευσε «ελεήμονα» και μετά την έξοδο του από την μάταιη αυτή ζωή σε άγιο. Ο άγιος Ιωάννης Γ΄ Δούκας Βατάτζης άσκησε την εξουσία όχι προς ίδιον όφελος αλλά σαν μοχλό διακονίας και προσφοράς στους υπηκόους του και στην Ορθοδοξία.
Ο μεγάλος αυτός Έλληνας Αυτοκράτορας και άγιος της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, Ιωάννης Βατάτζης αποτελεί σύμβολο του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας. Τα επιτεύγματά του καθ’ όλη τη διάρκεια της βασιλείας του ήταν μεγάλα και σημαντικά. Ο Ιωάννης ουσιαστικά παρέλαβε τα απομεινάρια μιας διαλελυμένης αυτοκρατορίας και κατόρθωσε να την αναστήσει. Στην πραγματικότητα έθεσε τα θεμέλια για τη δημιουργία ενός άλλου είδους κράτους, το οποίο είχε καθαρά Ελληνική ταυτότητα, με δημοκρατικό χαρακτήρα, υπό την σκέπη της Ορθοδόξου πίστεως.
Στα δύσκολα χρόνια της σκλαβιάς, που ακολούθησαν την Άλωση του 1453, το Γένος πορεύθηκε προσβλέποντας στον ελπιδοφόρο θρύλο του «Μαρμαρωμένου Βασιλιά», που υποστασιάζεται στην περίπτωση του αγίου Ιωάννου Βατάτζη και έτσι άνθησε και καρποφόρησε το δένδρο της λευτεριάς! Ο άγιος Ιωάννης Βατάτζης είναι το πρότυπο του χριστιανού βασιλέως «ο ποιμήν ο καλός»του λαού που, όπως ο Χριστός, «την ψυχήν αυτού τίθησιν υπέρ των προβάτων»”.
