Tου Μητροπολίτη Σύρου κ. Δωρόθεου Β’
Της εθνικής μας ελευθερίας ο αοιδός, ο Διονύσιος Σολωμός, δεν είχε τίποτ’ άλλο στον νου του «πάρεξ ελευθερία και γλώσσα».
Και δεν είχε άδικο, μια και η γλώσσα, ως ανώτατο πολιτισμικό προϊόν, υποδεικνύει και εκφράζει την ψυχοσύνθεση και τη δυναμική ενός λαού, αποτελεί πεδίο, όπου απεικονίζονται τα γνωρίσματα του λαού-φορέα της.
Γιατί η γλώσσα αποτελεί στοιχείο ενότητας και διάκρισης ενός λαού· η ύπαρξη ενός λαού πιστοποιείται με το ιδιαίτερο γλωσσικό του ιδίωμα· η εξαφάνιση ενός λαού επιτυγχάνεται με την αλλοίωση του γλωσσικού του αισθητηρίου και τη σταδιακή γλωσσική του αλλοτρίωση…
Για μας τους Ελληνες, οι παραπάνω επισημάνσεις αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, αν σκεφτούμε ότι η ελληνική γλώσσα, με το τρισχιλιετές παρελθόν της, αποτέλεσε τη βάση της λατινικής και κατά συνέπεια των νεώτερων ευρωπαϊκών γλωσσών, δάνεισε λέξεις στην ορολογία πλείστων επιστημών, εξέφρασε και έπλασε με τα υλικά της κορυφαία δημιουργήματα του παγκόσμιου πολιτισμού.
Πάν’ απ’ όλα, όμως, εξέφρασε το θέλημα του Θεού στον κόσμο, καθώς στην ελληνική γλώσσα γράφτηκε η Διαθήκη του Θεού με τους ανθρώπους.
Παρ’όλ’ αυτά, όμως, τραγικά επίκαιρες φαντάζουν, και σήμερα, οι εύστοχες επισημάνσεις του Νομπελίστα ποιητή Σεφέρη: «Ο Θεός μας χάρισε μια γλώσσα ζωντανή, εύρρωστη, πεισματάρα και χαριτωμένη, που αντέχει ακόμη, μολονότι έχουμε εξαπολύσει όλα τα θεριά να τη φάνε!».
Γιατί, δεν είναι πια ο βάρβαρος, αλλόθρησκος και αλλόγλωσσος καταχτητής, ή ο πολιτισμένος αποικιοκράτης, που απειλεί τη γλώσσα μας με αφανισμό!
Είμαστε εμείς οι Ελληνες, που με την ξενομανία, τον μιμητισμό και τα κόμπλεξ του ραγιαδισμού μας, οδηγούμαστε σε μια νέα άλωση, πολιτισμική αυτή τη φορά-και γι’ αυτό πολύ πιο επικίνδυνη!
Δεν επιτρέπουμε στη γλώσσα μας τη φυσική, αβίαστη και ομαλή εξέλιξη, δεν την αφήνουμε να ακολουθήσει τη φυσιολογική μεταβολή των κοινωνικών συνθηκών. Συγχύσαμε τη γλώσσα με την πολιτική, αναγορεύσαμε τους πολιτικούς σε γλωσσολόγους και ρυθμίζουμε τα της γλώσσας με νόμους, λες και τους είχε ποτέ ανάγκη η ελληνική γλώσσα για να εξελιχθεί και να μεγαλουργήσει…
Και ενώ διαφαίνονται πλέον έντονα οι συνέπειες της «χειρουργικής επέμβασης», που κατήργησε τονικά σημάδια και πνεύματα, αργά, αλλά μεθοδικά, επιβάλλεται από αόρατους «ειδικούς» η σταδιακή «απλοποίηση» της ορθογραφίας, η κατάργηση των διπλών συμφώνων, των διαφόρων ι, ή η αντικατάσταση των ευ και αυ με εφ/εβ και αφ/αβ… εν ονόματι, πάντα, του…σεβασμού της παιδικής ευαισθησίας, που θα πληγεί αν τους διορθώνουμε τα ορθογραφικά λάθη!
Τέτοιες προσπάθειες και απόψεις, όμως, δεν είναι και τόσο πρωτότυπες και εκσυγχρονιστικές, όπως φαίνονται. Κάτι ανάλογο επιχειρούσε και προωθούσε τον 19ο αιώνα ο Ψυχάρης, για να δεχθεί τη δικαιολογημένη λοιδωρία του Γ. Σουρή:
«και αν αντί του ύψιλον, σεις γράφετε το βήτα,
μη καινοτόμος θέλετε για τούτο να φανείτε.
Αυτά τ’ αστεία ο καθείς τα κάμνει ελευθέρως,
και εις το άστυ των σοφών κι εις κάθε άλλο μέρος»!