Της Σοφίας – Xριστίνας Χρήστου
Ένα σχολείο ξεχωριστό, διαφορετικό απ’ όλα τα άλλα, για τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών, λειτουργεί το καλοκαίρι στην ακριτική Κάρπαθο, με μπροστάρη τον καταξιωμένο Αρχιμανδρίτη του οικουμενικού θρόνου, εφημέριο του Ιερού Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου στις Πύλες Καρπάθου, που ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Καρπάθου & Κάσου, εκπαιδευτικό και καθηγούμενο της Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής του Αγίου Γεωργίου Βασσών π. Καλλίνικο Μαυρολέων, καθώς και με την εθελοντική προσφορά πολλών επιστημόνων.
Σε ένα μικρό χωριό της Καρπάθου με το όνομα Πύλες το μονοθέσιο σχολείο λειτουργεί και το καλοκαίρι, για δεύτερη χρονιά, τρεις φορές την εβδομάδα, Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή, από τις 10 το πρωί έως τη 1 το μεσημέρι, χωρίς όμως βαθμολογίες και απουσίες. Τα παιδιά αφήνουν τις βόλτες, τον ύπνο, τη θάλασσα και τα παιχνίδια τους για να τρέξουν στο σχολείο με όρεξη για… μάθημα!
«Δεν πέφτει καρφίτσα! Πέρυσι στην αίθουσα που χωράει 20 παιδιά είχαμε 30! Δεν χωρούσαν άλλα. Και φέτος όμως το ενδιαφέρον είναι μεγάλο. Δεν έχει καμία σχέση με το κατηχητικό. Τα μαθήματα τα επιλέγουν οι ίδιοι οι μαθητές», λέει ο Αρχιμανδρίτης Καλλίνικος.
«Οι πρώην μαθητές του σχολείου μας, επιστήμονες σήμερα και φοιτητές σε διάφορους επιστημονικούς κλάδους, αλλά και άλλοι νέοι επιστήμονες και φοιτητές, που προσκαλέσαμε και θα έρθουν ειδικά για το 2ο Θερινό Σχολείο από την Αθήνα, θα διδάξουν στα παιδιά μας πρωτότυπα μαθήματα, σε διάφορες θεματικές ενότητες, όπως: ελληνική γλώσσα, μαθηματικά, ελληνική ιστορία, ορθόδοξη χριστιανική αγωγή, οικιακή οικονομία, οικογενειακός προγραμματισμός, γεωπονικά, ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, περιβαλλοντική αγωγή, ήθη – έθιμα και μαντινάδες, γνωριμία με τα παραδοσιακά όργανα, γυμναστική, πρώτες βοήθειες, παιχνίδια, εκδρομές και άλλα με πρωτότυπους τρόπους. Δεν θα έχει διαβάσματα! Δεν θα έχει βαθμούς! Δεν θα έχει εξετάσεις! Και, φυσικά, θα είναι εντελώς δωρεάν!», λέει ο ίδιος στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας» γι’ αυτή του την ιδέα.
Στο φετινό πρόγραμμα (23-30 Ιουλίου), με την ειδική ομάδα εκπαιδευτικών από την Αθήνα, τα παιδιά θα επεξεργαστούν συγκεκριμένη θεματική ενότητα, την οποία θα προσεγγίσουν από διάφορες εκφάνσεις του πολιτισμού μας και θα περιλαμβάνει τις επιμέρους ενότητες:
‒ Μουσική και χορός: «Μουσικά» παιχνίδια, τα οποία θα ενισχύσουν τη μουσικότητα των παιδιών, πρώτη γνωριμία με τη βυζαντινή μουσική μέσω παιχνιδιών, καταλήγοντας στην εκμάθηση κάποιου ύμνου, εισαγωγή σε μουσικές έννοιες (π.χ. ρυθμός, χροιά, τονικό ύψος), διδασκαλία παραδοσιακών τραγουδιών, τραγούδια με ενδιαφέρουσα πλοκή και που έχουν παράλληλα «ζωντανό» ρυθμό. Στο πλαίσιο της ενότητας αυτής εντάσσεται και ο χορός, με σκοπό το τραγούδι και ο χορός να ειδωθούν ως μία ενότητα και όχι ως δύο άσχετες μεταξύ τους εκφάνσεις του πολιτισμού. Άλλη μία δραστηριότητα είναι η κατασκευή απλών αυτοσχέδιων ιδιόφωνων μουσικών οργάνων, κάτι το οποίο θα αποτελέσει μια εισαγωγή στην τέχνη της οργανοποιίας.
‒ Λογοτεχνία – λαογραφία – θέατρο: Παρουσιάζουν στους μαθητές ένα λαϊκό παραμύθι, το οποίο περιέχει θεατρικά και μουσικά στοιχεία. Οι μαθητές θα κληθούν να συμμετάσχουν στην αφήγηση αυτή προσθέτοντας στοιχεία, τα οποία θα τους ζητούνται είτε κατά τη διάρκεια είτε με το πέρας της αφήγησης. Δηλαδή τα παιδιά θα παίξουν ρόλους και θα συμβάλουν στο αφηγηματικό-θεατρικό δρώμενο με ποικίλους τρόπους.
‒ Εικαστικά: Οι μαθητές θα έρθουν σε γνωριμία με συγκεκριμένες τεχνικές, τις οποίες θα χρησιμοποιήσουν για να δημιουργήσουν δικές τους συνθέσεις.
«Πέρυσι είχαμε και έκτακτα μαθήματα από ειδικούς επιστήμονες: Ο Παναγιώτης Αλεξιάδης, αριστούχος πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, με προβλήματα όρασης, μας παρέδωσε ένα ξεχωριστό μάθημα ζωής. Διάβασε στη μέθοδο Μπράιγ και συνεπήρε τα παιδιά. Η ακτιβίστρια, βιολόγος και κτηνίατρος Άννα Κατωγυρίτη, κατέθεσε τις εμπειρίες της από το ταξίδι της στην Αφρική και την εκεί συνεργασία της με το ίδρυμα Goodall, στο κέντρο αποκατάστασης χιμπαντζήδων Tchimpounga στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και παρέδωσε το μάθημα “Γνωρίζω τα άγρια ζώα της Αφρικής”. Η Εύα Μαριάνου, ιατρός-βιοπαθολόγος, ειδικά εκπαιδευμένη επιστήμων, μας μίλησε για την πρόληψη των ατυχημάτων και την παροχή πρώτων βοηθειών. Ο κ. Αλέξανδρος Ζαμπέτας, από το Λονδίνο, πιλότος, μας μίλησε για το αεροπλάνο και την ιστορία του».
Όπως τονίζει ο ιεροδάσκαλος: «Σκοπός του Θερινού Σχολείου δεν είναι μόνο να δώσει μια άλλη γνώση και δημιουργική απασχόληση στα παιδιά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, κατά τους οποίους συνήθως δεν ξέρουν τι να κάνουν και περνούν πολλές ώρες στον δρόμο χωρίς να κάνουν κάτι ουσιαστικό, ξενυχτάνε κ.λπ. Αλλά να μπορέσουν να γνωρίσουν και άλλα πράγματα, που δεν διδάσκονται στο Δημοτικό Σχολείο, πιο ελκυστικά, πιο ενδιαφέροντα. Επίσης, αξιοποιούμε τον εξοπλισμό (Η/Υ) αλλά και το σχολείο δεν παραμένει κλειστό».
«Δεν παλευόμαστε, μας λένε, παρατάνε τη διασκέδαση και την καλοκαιρινή ανεμελιά για να πάνε σχολείο», λέει χαμογελώντας.
Ερωτώμενος σχετικά με τη διπλή του ιδιότητα, αυτή του ιεροδάσκαλου και το πώς τα καταφέρνει μαζί με τα ιερατικά του καθήκοντα, απαντά: «Όταν είμαι παπάς είμαι παπάς, στην αίθουσα όμως είμαι δάσκαλος. Εδώ είναι χωριό εξάλλου, με πληθυσμό 130 κατοίκους, δεν είναι τρελοί οι ρυθμοί… Οι απαιτήσεις δεν είναι όσες σε μια πόλη. Το πρωί είναι ήσυχα, το απόγευμα είναι που έχω μυστήρια, γάμους κ.λπ.».
«Ηχογραφούμε και τα κατηχητικά και τα στέλνουμε με e-mail σε παλιούς μαθητές μας, ακόμα και στην Αμερική και την Αυστραλία», λέει ο 58χρονος ιεροδάσκαλος.
Πρωτοπόρος… κομπιουτεράς!
Ο παπα-Καλλίνικος, σε μια εποχή που δεν ήταν διαδεδομένη η τεχνολογία, έβλεπε… μπροστά!
«Ασχολούμαι από πολύ παλιά με τους υπολογιστές. Το 1989 κάπου διάβασα ότι “όποιος δεν ξέρει από υπολογιστές, σε λίγα χρόνια θα θεωρείται αναλφάβητος”. Αυτό με έβαλε σε σκέψεις και είπα πως “πρέπει να μάθω και εγώ να τους χειρίζομαι για να δείχνω και στους μαθητές μου”. Όταν τελικά αποφάσισα να έρθω στον τόπο μου, πριν ακόμα φτάσω εδώ, το 1989, ζήτησα από δύο παλιούς μαθητές μου, φοιτητές του Πολυτεχνείου τότε, να μου κάνουν μάθημα στα κομπιούτερ. Αγόρασα και ένα, κλείστηκα σε ένα δωμάτιο και ασχολούμενος περίπου οκτώ ώρες κάθε μέρα επί δύο εβδομάδες έμαθα πολλά. Έναν μήνα αργότερα, όταν έπιασα δουλειά στο νησί, στο σχολείο δεν υπήρχε υπολογιστής. Έτσι, με τη νέα χρονιά, το 1990, απέκτησαν τον πρώτο ηλεκτρονικό υπολογιστή, όπου οργανώσαμε τμήματα Πληροφορικής, για μαθητές αλλά και ενηλίκους», θυμάται ο παπα-Καλλίνικος.
Το παράδειγμα του δραστήριου ιερέα ακολουθούν και άλλες ενορίες. «Ένας ιερέας στη Μακεδονία ζήτησε πληροφορίες και υλικό που του στείλαμε προκειμένου να κάνει και εκείνος το ίδιο», λέει.
Το πνευματικό του έργο αθόρυβο αλλά συστηματικό, με αγάπη θυσιαστική στη διακονία της Εκκλησίας και του Σχολείου και αναγνωρίζεται από όλους…
Βιογραφικό
Ο π. Καλλίνικος (κατά κόσμον Νικόλαος) Μαυρολέων γεννήθηκε στον Πειραιά το 1959 και έζησε εκεί τα παιδικά, εφηβικά και νεανικά του χρόνια. Φοίτησε στο 26ο Δημοτικό Σχολείο και το 2ο Γυμνάσιο Αρρένων Πειραιά. Είναι πτυχιούχος της Μαρασλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας Αθηνών και του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Υπηρέτησε στον Στρατό Ξηράς, στο Μηχανικό. Διακόνησε σε πολλούς κατηχητικούς και κοινωνικούς τομείς της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς μέχρι το 1989.
Εργάστηκε ως δάσκαλος (33 χρόνια) και υπηρέτησε στα Δημοτικά Σχολεία Λιβαδίου Κυθήρων, Κυψέλης Μεθάνων, 1ο, 54ο και 33ο Δημ. Σχολεία Πειραιά, στο 1/θ Δ.Σ. Πυλών Καρπάθου και στο 4/Θ Δημοτικό Σχολείο Απερίου. Υπηρέτησε, επίσης, για τρία χρόνια ως αποσπασμένος εκπαιδευτικός στη Μητρόπολη Καρπάθου και Κάσου.
Ήταν -και είναι- πάντα ανήσυχος για τα εκπαιδευτικά θέματα. Ήθελε -και ακόμη θέλει- ένα σχολείο ανοικτό στη ζωή και δεμένο με την κοινωνία. Εφάρμοσε στο σχολείο του πρωτοποριακά εκπαιδευτικά προγράμματα με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, από το 1989.
Το 1991 εκάρη Μοναχός στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους. Χειροτονήθηκε Διάκονος στον Πειραιά (από τον τότε Σεβ. Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Καλλίνικο) στις 7 Ιουλίου 1991 και Ιερέας στην Κάρπαθο (από τον Σεβ. Μητροπολίτη Καρπάθου & Κάσου κ. Αμβρόσιο) στις 14 Ιουλίου 1991.
Σήμερα υπηρετεί ως Ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως, είναι υπεύθυνος της Σχολής Γονέων της Ι. Μητροπόλεως Καρπάθου και Κάσου και Εφημέριος της μικρής Κοινότητας των Πυλών. Το 2010 εξελέγη και καταστάθηκε από την ΑΘΠ, τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο και την περί Αυτόν Αγία και Ιερά Σύνοδο, Ηγούμενος της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Αγίου Γεωργίου Βασσών Καρπάθου.
Ζει ήδη 28 χρόνια μονίμως στην Κάρπαθο και είναι πολύ ευχαριστημένος. Δεν ξέρει πότε θα πεθάνει, αλλά ετοιμάζεται γι’ αυτό.
