Της Δήμητρας Παλαιολόγου
Σε μια εποχή που και η Εκκλησία δοκιμάζεται λόγω μνημονίων πολλοί είναι εκείνοι που είναι έτοιμοι να φορέσουν το ράσο, αν και είναι ιδιαίτερα δύσκολος ο διορισμός τους. Πρόκειται για άτομα ηλικίας 25-50 χρόνων τα οποία ήδη παρακολουθούν ειδικά σεμινάρια στο Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμόρφωσης της Αρχιεπισκοπής.
Σήμερα, οι κενές θέσεις κληρικών σε όλη τη χώρα ανέρχονται στις 2.500 και η πλήρωσή τους θα αργήσει, αφού και στην περίπτωση των ιερέων προβλέπεται 1 πρόσληψη για 10 αποχωρήσεις.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα το αντιμετωπίζουν οι μητροπόλεις της επαρχίας, οι οποίες προχωρούν τα τελευταία χρόνια σε χειροτονίες άμισθων κληρικών. Σήμερα, οι άμισθοι κληρικοί φτάνουν περίπου τους 300, οι οποίοι όμως δεν ασκούν διοίκηση, στερούνται ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και περιορίζονται στα λειτουργικά τους καθήκοντα.
Στον φετινό κύκλο μαθημάτων του Εργαστηρίου Υποστήριξης Υποψήφιων Κληρικών (και νέων κληρικών), σύμφωνα με τον συντονιστή π. Βαρνάβα Θεοχάρη, συμμετέχουν 25 άτομα ηλικίας 24 έως 50 χρόνων.
Όπως επισημαίνει ο διευθυντής του Ιδρύματος Ποιμαντικής Επιμόρφωσης, π. Αδαμάντιος Αυγουστίδης, «τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί ότι τα σεμινάρια παρακολουθούν άνθρωποι -αρκετοί μεγάλης ηλικίας- οι οποίοι ήδη έχουν δουλειά και όμως αισθάνονται την επιθυμία να υπηρετήσουν στον χώρο της Εκκλησίας. Το λέω αυτό διότι και οι θέσεις ιερέων έχουν μειωθεί, άρα δεν είναι βέβαιο ότι θα χειροτονηθούν. Και αν πάλι χειροτονηθούν, δεν διορίζονται, με αποτέλεσμα να συντηρούνται από την ενορία ή να συνεχίσουν να εργάζονται στη δουλειά τους έως ότου προσληφθούν».
Όπως αναφέρει ο κ. Αδαμάντιος, «τα σημεία των καιρών μάς προβληματίζουν περισσότερο. Υπάρχουν άνθρωποι που στις υπαρξιακές τους αναζητήσεις βρίσκουν την απάντηση στην Εκκλησία». Μάλιστα, εξηγεί ότι τα βασικά κριτήρια για έναν υποψήφιο κληρικό είναι κατ’ αρχάς να μην έχει εμπόδια («να του επιτρέπεται»), να έχει μια πορεία τέτοια που να δείχνει τη σχέση του με την Εκκλησία, ενώ απαιτείται και η συμμαρτυρία-πρόταση του πνευματικού.
Το Ίδρυμα Ποιμαντικής Επιμόρφωσης
Αποτελεί αυτοτελές εκκλησιαστικό Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου της Αρχιεπισκοπής Αθηνών και εντάσσεται στους φορείς Παροχής Διά Βίου Μάθησης, καθώς και στους φορείς που παρέχουν πιστοποιημένη επιμόρφωση στον δημόσιο τομέα, σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης.
Οι δραστηριότητές του στοχεύουν στην ποιμαντική, θεολογική και πρακτική κατάρτιση των υποψηφίων προς χειροτονία, καθώς και στην εν γένει επιμόρφωση των κληρικών και τη συνεχή ενημέρωσή τους για τις κοινωνικές, πολιτισμικές, τεχνολογικές, θρησκευτικές και πνευματικές εξελίξεις.
Οι σπουδαστές μελετούν την ορθόδοξη παράδοση και τον ελληνοχριστιανικό πολιτιστικό και πνευματικό πλούτο, παρακολουθούν εκπαιδευτικά σεμινάρια και συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα επί ποιμαντικών, θρησκευτικών, πολιτιστικών και κοινωνικοπολιτικών θεμάτων. Η φοίτηση είναι δωρεάν και οι μαθητευόμενοι κάνουν πρακτικά μαθήματα σχετικά με το ιερατικό λειτούργημα, ενώ πραγματοποιούν πρακτική άσκηση σε χώρους ποιμαντικής διακονίας, όπως είναι τα συσσίτια, τα νοσοκομεία, οι χώροι φιλοξενίας αστέγων και οι φυλακές.
Στους συμμετέχοντες (από την έναρξη λειτουργίας του Ιδρύματος έως σήμερα έχουν ξεπεράσει τους 5.000) στα πιστοποιημένα προγράμματα χορηγείται, έπειτα από επιτυχή συμμετοχή στη διαδικασία πιστοποίησης, βεβαίωση πιστοποιημένης επιμόρφωσης (με μοριοδότηση) με βάση το ισχύον Σύστημα Πιστοποίησης Επιμόρφωσης των δημοσίων υπαλλήλων.
Τα προγράμματα σήμερα αξιοποιούν περισσότερες από 50 μητροπόλεις, οι οποίες έχουν συνάψει σύμφωνα συνεργασίας, καθώς και η Αρχιεπισκοπή Κρήτης, οι Μητροπόλεις της Δωδεκανήσου και της Πατριαρχικής Εξαρχίας της Πάτμου μέσω της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης.