Την Τετάρτη 1η Ιουνίου στο πλαίσιο των ΚΒ΄Παυλείων διοργανώθηκε από την Ιερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας εσπερίδα στο Παύλειο Πολιτιστικό Κέντρο Βεροίας αφιερωμένη στον Γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή στη σειρά των σύγχρονων μορφών της Εκκλησίας.
Στην αρχή εψάλησαν βυζαντινοί ύμνοι από χορό ιεροψαλτών υπό τη διεύθυνση τουπρωτοψάλτη Ιωάννη Χασανίδη και στη συνέχεια απηύθυνε χαιρετισμό ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας κ. Παντελεήμων.
Ακολούθησαν οι εισηγήσεις α) «Οἱ βασικές ἀρχές τῆς μοναχικῆς ἀσκήσεως κατά τή διδασκαλία τοῦ Γέροντος Ἰωσήφ βάσει τῶν προφορικῶν παραδόσεων τῶν μαθητῶν του», από τον Σεβ. Μητροπολίτη Λεμεσοῦ κ. Ἀθανάσιο, β) «Ὁ Γερών Ἰωσήφ ὁ Βατοπαιδινός ὡς ὑποτακτικός τοῦ Γέροντος Ἰωσήφ τοῦ Ἡσυχαστοῦ»,από τον Ἀρχιμ. Ἐφραίμ Καθηγούμενο Ι.Μ. Βατοπαιδίου, γ) «Κοινά στοιχεῖα τοῦ Γέροντος Ἰωσήφ Ἡσυχαστού καί Γέροντος Αἰμιλιανού γιά τή νοερά προσευχή», από τον Ἀρχιμ. Ἐλισσαίο Καθηγούμενς Ι. Μ. Σίμωνος Πέτρας και δ)«Τό αὐστηρό καί τό φιλόστοργο τοῦ Γέροντος Ἰωσήφ τοῦ Ἡσυχαστοῦ», από τον Ἀρχιμανδρίτη τοῦ Οἰκ. Θρόνου Χρυσόστομο Παπαδάκη, – Ἱεροκήρυκα Ι.Μ. Βεροίας.
Στο διάλλειμα προβλήθηκε ένα απόσπασμα από τον Γέροντα Εφραίμ – υποτακτικό του Γέροντος Ιωσήφ, ο οποίος περιγράφει πως έζησε την κοίμηση του Γέροντος. Η μαγνητοσκόπηση έγινε στην Ιερά Μονή Αγίου Αντωνίου Αριζόνας κατά τη διάρκεια επίσκεψης του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος και συνεργατών του στις ΗΠΑ. Έχουν καταγραφεί σπάνιες περιγραφές από τους πνευματικούς αγώνες του Γέροντος Εφραίμ που θα δημοσιοποιηθούν εν καιρώ .
Την εκδήλωση παρουσίασε με επιτυχία ο αρχιμ. Ιερεμίας Γεωργαλής.
Ο χαιρετισμός του Σεβασμιωτάτου
Ἔχουν περάσει ἤδη ἀρκετά χρόνια ἀπό τότε πού ἡ Ἱερά Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας ἀποφάσισε νά προβάλλει στό πλαίσιο τῶν Παυλείων, τῶν καθιερωμένων ἐτησίων ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεων πρός τιμήν τοῦ ἀποστόλου τῶν Ἐθνῶν καί ἱδρυτοῦ τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας πρωτοκορυφαίου ἀποστόλου Παύλου, σύγχρονες μορφές τῆς Ἐκκλησίας μας, πατέρες πνευματοφόρους πού μέ τή ζωή, μέ τόν λόγο καί μέ τή σιωπή τους ἀποδεικνύουν ὅτι ὁ σπόρος πού ἔσπειρε ὁ ἀπόστολος Παῦλος στήν Ἑλλάδα καί πότισαν μέ τό αἷμα τους, μέ τούς ἀσκητικούς τους πόνους, μέ τά δάκρυα καί τούς ἱδρῶτες τους χιλιάδες μαρτύρων, ἁγίων, ἱεραρχῶν, πατέρων καί ἀσκητῶν, συνεχίζει καί στίς ἡμέρες μας νά ἀποδίδει μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ καρπούς πνευματικούς καί νά ἀναδεικνύει ἁγίους οἱ ὁποῖοι μέ τήν προσευχή τους καί μέ τήν παρουσία τους στηρίζουν τόν κόσμο καί παρηγοροῦν τίς ψυχές μας.
Στήν ἱερή αὐτή χορεία τῶν φίλων τοῦ Θεοῦ στούς ὁποίους ἀφιερώσαμε τίς ὀκτώ Ἡμερίδες πού διοργάνωσε καί πραγματοποίησε ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας, θελήσαμε νά προσθέσουμε ἕνα ἀκόμη ἐπίλεκτο μέλος. Ἐπίλεκτο ὄχι κατά τή δική μας ταπεινή κρίση, ἀλλά κατά τή συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας, κατά τή συνείδηση τῶν πιό ἀσκητικῶν πατέρων τῆς Ἀθωνικῆς ἐρήμου οἱ ὁποῖοι μαρτυροῦν γιά τόν ὑψιπέτη ἀετό πού φώλιαζε στούς ἀπόκρημνους βράχους τῆς Μικρῆς Ἁγίας Ἄννης, γιά τόν ἔνσαρκο ἄγγελο πού φτερούγιζε ἀνάμεσα στίς καλύβες τῆς Νέας Σκήτης, γιά τόν ἀκαταπόνητο ἐργάτη τῆς ἡσυχίας καί τῆς νοερᾶς προσευχῆς.
Καί αὐτό δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τόν μακαριστό Γέροντα Ἰωσήφ τόν Ἡσυχαστή, τήν ἁγιασμένη αὐτή μορφή πού ἔζησε μεταξύ οὐρανοῦ καί γῆς χάρη στήν ὑπακοή καί τήν ὑπομονή του καί κατέστη ἀπλανής ὁδηγός πολλῶν ψυχῶν πρός τόν οὐρανό μέ τήν πλούσια χάρη πού ἔλαβε ἀπό τόν Θεό.
«Τελειωθείς ἐν ὀλίγῳ ἐπλήρωσεν χρόνους μακρούς, ἀρεστή γάρ ἦν Κυρίῳ ἡ ψυχή αὐτοῦ», θά μποροῦσε νά ἐπαναλάβει κανείς τούς λόγους τοῦ σοφοῦ Σειράχ γιά τόν μακαριστό Γέροντα Ἰωσήφ τόν Ἡσυχαστή, πού ὁ Θεός κάλεσε τό 1959, σέ ἡλικία μόλις 61 ἐτῶν στόν οὐρανό. Τόν κάλεσε γιά νά ἀπολαύσει τήν πληρότητα τῆς ἡδονῆς τῶν καθορώντων τό ἄρρητο κάλλος τοῦ προσώπου τοῦ Κυρίου, τό ὁποῖο τόσο ἀγάπησε ἀπό τῆς νεότητός του καί στό φῶς τοῦ ὁποίου ἀξιώθηκε νά ζήσει καί ἐν σώματι στήν ἡσυχία καί τήν ἔνθεη σιωπή τῆς Ἁγιορειτικῆς ἐρήμου.
Ἐάν ὁ μοναχισμός ὀνομάζεται καί εἶναι φιλόσοφος βίος, ἡ πνευματική ἡσυχία τήν ὁποία ἔζησε ὁ μακαριστός Γέρων Ἰωσήφ εἶναι ὁ κατ᾽ ἐξοχήν φιλόσοφος βίος. Διότι ὁ ἡσυχαστής ζεῖ «μόνος μόνῳ Θεῷ» καί ἐντρυφᾶ νυχθημερόν «εἰς τό μυστήριον τοῦ Θεοῦ καί πατρός καί τοῦ Χριστοῦ, ἐν ᾧ εἰσιν πάντες οἱ θησαυροί τῆς σοφίας καί τῆς γνώσεως ἀπόκρυφοι». Ἐντρυφᾶ, δηλαδή, εἰς τήν ὄντως Σοφία, τήν ἀληθῆ καί ὑπέρτατη Σοφία, εἰς τόν ἴδιο τόν Θεό, καί κοινωνεῖ αὐτῆς τῆς θείας Σοφίας καί τέρπεται ἐξ αὐτῆς, ὥστε νά θεωρεῖ σκύβαλα τούς θησαυρούς τοῦ παρόντος κόσμου ἐν συγκρίσει μέ τό «βάθος τοῦ πλούτου καί τῆς γνώσεως τοῦ Θεοῦ».
Καί δέν γίνεται μέ τόν τρόπο αὐτό μόνο φιλόσοφος ἀλλά καί φίλος τοῦ Θεοῦ, καθώς δέν ἀγαπᾶ μόνον ἐκεῖνος τόν Θεό ἀλλά καί ἀγαπᾶται ὑπό τοῦ Θεοῦ ὡς τηρῶν τίς ἐντολές του κατά τήν διαβεβαίωση τοῦ Κυρίου: «ὁ ἔχων τάς ἐντολάς μου καί τηρῶν αὐτάς ἐκεῖνος ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με· ὁ δέ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπό τοῦ πατρός μου, κἀγώ ἀγαπήσω αὐτόν καί ἐμφανίσω αὐτῷ ἐμαυτόν».
Αὐτή τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ δέχθηκε καί ὁ μακαριστός Γέρων Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος τόσο ἀγαπήθηκε ἀπό τόν Θεό, ὥστε ἐνεφάνισε αὐτῷ ἑαυτόν γιά νά τόν καλέσει στήν στενή καί τεθλιμμένη ἀλλ᾽ ἀπάγουσα εἰς τήν ζωή ὁδό τῆς μοναχικῆς καί ἰσαγγέλου πολιτείας.
Ἀφηγεῖται ὁ ἴδιος ὁ μακαριστός Γέροντας: «Ἕνα βράδυ εἶδα εἰς τόν ὕπνο μου ὅτι περνοῦσα ἔξω ἀπό τά ἀνάκτορα καί ἀμέσως μέ ἐπῆραν δύο ἀξιωματικοί τῆς ἀνακτορικῆς φρουρᾶς καί μέ ἀνέβασαν εἰς τό παλάτι. Δέν ἐκατάλαβα τόν λόγον καί διά τοῦτο διαμαρτυρήθηκα. Τότε μοῦ ἀποκρίθηκαν μέ καλωσύνη νά μή φοβοῦμαι, ἀλλά νά ἀνέβω, διατί εἶναι θέλημα τοῦ Βασιλέως. Ἀνεβήκαμε σέ ἕνα πολύ ὑπέροχον ἀνάκτορον, ἀνώτερον ἀπό κάθε ἐπίγειον, μοῦ ἐφόρεσαν μιά ὁλόλευκη καί πολύτιμη στολή καί μοῦ εἶπαν «ἀπό ἐδῶ καί ἐμπρός θά ὑπηρετεῖς ἐδῶ». Καί μετά μέ ἐπῆγαν νά προσκυνήσω τόν Βασιλέα.
Ξύπνησα ἀμέσως καί αὐτά πού εἶδα καί ἄκουσα χαράχθηκαν τόσο πολύ μέσα μου, ὥστε δέν μποροῦσα νά κάνω ἤ νά σκεφθῶ τίποτε ἄλλο … Ὅλη μου ἡ κατάσταση ἐσωτερικά καί ἐξωτερικά ἄλλαξε». Ἔτσι πῆρε τήν ἀπόφαση καί ἔφυγε γιά τό Ἅγιο Ὄρος.
Σέ αὐτή τήν ἀπόφαση, σέ αὐτόν τόν σταθμό τῆς ζωῆς τοῦ μακαριστοῦ Γέροντος Ἰωσήφ, πού ἦταν σταθμός στήν πορεία του πρός τόν οὐρανό, θά σταματήσω καί ἐγώ, γιατί οἱ ἐκλεκτοί ὁμιλητές μας θά μᾶς ποῦν πολλά καί θά σκιαγραφήσουν μέσα ἀπό τίς εἰσηγήσεις τους, μέ τή γνώση καί τήν ἐμπειρία τους, τήν ἱερή μορφή του καί τή ζωή του στό στενό σπήλαιο τῆς Ἀθωνικῆς πολιτείας ἀπό ὅπου ἀπολάμβανε ἐν σώματι τήν εὐρυχωρία τοῦ οὐρανοῦ.
Γι᾽ αὐτό καί θά ἤθελα νά τούς εὐχαριστήσω ὅλους ἀπό καρδίας γιά τήν ἀνταπόκρισή τους στήν πρόσκληση τῆς Ἱερᾶς μας Μητροπόλεως καί τήν καλωσύνη τους νά ὑποβληθοῦν στόν κόπο τοῦ ταξιδίου προκειμένου νά εἶναι σήμερα μαζί μας, στήν πρώτη Ἡμερίδα τῶν ΚΒ´ Παυλείων, τά ὁποῖα ἔχουν ὡς θέμα τή σχέση τοῦ ἀποστόλου Παύλου μέ τούς φιλοσόφους μέ τήν εὐκαιρία τῆς συμπληρώσεως 2400 ἐτῶν ἀπό τή γέννηση τοῦ Ἀριστοτέλη, γιά νά μᾶς μιλήσουν γιά ἕναν ἀληθινό φιλόσοφο, γιά μία ὑπέροχη σύγχρονη μορφή τῆς Ἐκκλησίας μας, τόν Γέροντα Ἰωσήφ τόν Ἡσυχαστή, γιά τούς πνευματικούς ἀγῶνες καί τήν ὁσιότητα τοῦ ὁποίου ἄκουσα γιά πρώτη φορά πρό πολλῶν ἐτῶν, ὅταν μαθητής τῆς Ἀθωνιάδος Σχολῆς ἐπισκέφθηκα τήν Ἁγιορειτική ἔρημο καί συνεδέθην πνευματικά μέ τήν Ἱερά Σκήτη τῆς Μικρᾶς Ἁγίας Ἄννης, στήν ὁποία εἶχε ἐγκαταβιώσει γιά ἀρκετά χρόνια καί ὁ μακαριστός Γέρων Ἰωσήφ.
Καλωσορίζω, λοιπόν, καί εὐχαριστῶ θερμά τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Λεμεσοῦ κύριο Ἀθανάσιο, τόν πανοσιολογιώτατο καθηγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βατοπεδίου, ἀρχιμανδρίτη π. Ἐφραίμ, πνευματικούς ἐγγόνους καί τούς δύο τοῦ μακαριστοῦ Γέροντος Ἰωσήφ, τόν πανοσιολογιώτατο καθηγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σίμωνος Πέτρας, ἀρχιμανδρίτη π. Ἐλισσαῖο, καί τόν πανοσιολογιώτατο ἀρχιμανδρίτη π. Χρυσόστομο Παπαδάκη, ἱεροκήρυκα, καί παρακαλῶ τόν Σεβασμιώτατο Ἅγιο Λεμεσοῦ νά ἔρθει στό βῆμα καί νά λάβει τόν λόγο.
