Bεροίας Παντελεήμων :«Πολιτιστική Γενοκτονία η μετατροπή της Αγίας Σοφίας»

Στο Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά στο Βέρμιο πραγματοποιήθηκε η έναρξη του 22ου Συναπαντήματος Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων, το οποίο αποτελεί την ετήσια συνάντηση στην Ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά, των νέων ποντιακής καταγωγής από όλη την Ελλάδα και τη Διασπορά, το Σάββατο 18 Ιουνίου 2020. Στη συνάντηση αυτή, που έχει πλέον καταστεί θεσμός, η Οργανωτική Επιτροπή σε συνεργασία με το Σωματείο και το Προσκύνημα «Παναγία Σουμελά» ετοιμάζουν ένα πλούσιο πρόγραμμα και επιλέγουν ενδιαφέρουσες εισηγήσεις για επίκαιρα κοινωνικά, πολιτιστικά και ιστορικά θέματα του Ποντιακού Ελληνισμού.

Στην έναρξη χαιρετισμό απηύθυναν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων και ο Πρόεδρος του Σωματείου Παναγία Σουμελά κ. Γεώργιος Τανιμανίδης.

Ο Σεβασμιώτατος στον χαιρετισμό του ανέφερε μεταξύ άλλων:

«Με πολλή χαρά και αγάπη σας υποδεχόμεθα και φέτος στους χω­ρους του Ιερού Προσκυνήματος της Παναγίας Σουμελά. Σας υπο­δεχόμεθα στο ιερό αυτό κατοι­κη­τήριο της Παναγίας του Πόντου, εδώ όπου φυλάσσεται η θαυμα­τουρ­γη και χαριτόβρυτη εικόνα της Σουμελιώτισσας Παναγίας, εδώ όπου κτυπά η καρδιά του Ποντιακού Ελληνισμού, στο 22ο Συναπάντημα της Νεολαίας των Ποντιακών Σωματείων.

Το φετινό Συναπάντημα δεν είναι όπως τα προηγούμενα, δεν είναι όπως θα θέλαμε να είναι, γιατί η επιδημία του κορωνοιού, η οποία ταλαιπωρεί τους τελευταί­ους μήνες ολόκληρο τον κόσμο, δυσχεραίνει τις μετακινήσεις και επιβάλλει την τήρηση ειδικών μέτρων στη διοργάνωση συγκε­ντρω­σεων με σκοπό την προστα­σία της υγείας, τον περιορισμό της διαδόσεως του ιού και την προ­στασία της υγείας όλων μας.

Υπό τη σκέπη όμως και την προστασία της Παναγίας μητέρας μας, η οποία προστάτευσε και όλο αυτό το διάστημα την πατρίδα μας, ελπίζουμε και ευχόμεθα την ευόδωση και του φετινού Συναπα­ντήματος.

Ο περιορισμένος αριθμός όσων συμμετέχετε φέτος πολ­λα­πλα­σιά­ζει την ευθύνη σας, καθώς σας καθιστά αναμεταδότες των εμπει­ριών και των βιωμάτων σας, όλων όσων θα ζήσετε, θα ακού­σετε και θα συζητήσετε αυτό το τριήμερο, και σε όλους εκείνους που δεν ει­ναι φέτος μαζί μας, αλλά και σε όλους τους νέους των το­πων στους οποίους ζείτε.

Τον περασμένο χρόνο τιμήσαμε την επέτειο των 100 χρόνων από τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού. Τιμήσαμε τους πατέ­ρες μας οι οποίοι τόσο άδικα θυ­σιά­σθηκαν και εξοντώθηκαν με ποικίλους τρόπους στον βωμό μιάς παράλογης ιδεολογίας και μιάς απάνθρωπης πολιτικής.

Τιμήσαμε όμως μαζί τους και τους πατέρες μας, τους θεμελιωτές αυτού του Ιερού Προσκυνήματος, που με πολλές δυσκολίες και πολ­λες προσπάθειες κατόρθωσαν να διασώσουν και να μεταφέρουν τη σεβάσμια εικόνα της Παναγίας Σου­­μελά από το ιστορικό και πα­λαί­φατο μοναστήρι της στην Τρα­πεζούντα στην Ελλάδα, εδώ στο Βέρμιο, και να ιδρύσουν εδώ μία νέα Παναγία Σουμελά.

Η ενέργειά τους αυτή δεν είναι ένα τυχαίο γεγονός. Οι πατέρες μας, ο αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος Σουμελιώτης, ο Φίλων Κτενί­δης στη συνέχεια και ο Παναγιώτης Τανιμανίδης, δεν είχαν την αίσθη­ση ότι διασώζουν και προ­στα­­τεύ­ουν απλώς ένα κειμήλιο σαν τα άλλα.

Είχαν την πίστη και τη βεβαιό­τητα ότι η εικόνα της Παναγίας Σουμελά, η οποία επί 16 αιώνες υπήρξε η εφέστιος εικόνα των Ελ­λήνων του Πόντου, υπήρξε εκείνη που τους συγκέντρωνε κοντά της στις χαρές και τις λύπες, εκείνη που τους ένωνε, αλλά και εκείνη που τους έδινε δύναμη να αντιμε­τω­πίσουν τις δυσκολίες, προσω­πι­κες και συλλογικές, ήταν η μόνη που θα μπορούσε να κρατήσει τον ξερριζωμένο και διασκορπισμένο στα πέρατα της οικουμένης Πο­ντια­κο Ελληνισμό ενωμένο.

Είχαν την πίστη και τη βεβαιό­τη­τα ότι η ιστορική εικόνα της Πα­ναγίας Σουμελά ήταν η ψυχή των Ελλήνων του Πόντου και έτσι θα έπρε­πε να παραμείνει, ώστε να μην ξεχαστεί η ιστορία του, ο πο­λιτισμός του, τα ήθη και τα έθιμα των πατέρων του. Γιατί γνώριζαν, και αυτό πρέπει να το συνειδητο­ποι­ήσουμε και εμείς, παρότι κα­ποιοι θέλουν να το ξεχνούν, ότι ο πολιτισμός έχει πάντοτε κάτι που εμπνέει για τη δημιουργία του, έχει μία πίστη πίσω του. Και όσο πιο ισχυρή είναι αυτή η πίστη, τόσο πιο μεγαλειώδης και πιο διαρ­κης είναι ο πολιτισμός.

Στην περίπτωση του Ποντιακού Ελληνισμού η θαυματουργή εικό­να της Παναγίας της Σουμελά υπο­στασιάζει αυτή την πίστη, την πίστη μας, την ορθόδοξη χριστια­νι­κη, που εκφράσθηκε από τους πατέρες μας στον Πόντο και με τη μουσική και με τους χορούς και με την ποντιακή γλώσσα, που αντλεί από το παρελθόν του Ελληνισμού. Αν δεν υπήρχε η Παναγία Σου­μελά, η μουσική και οι χοροί θα έσβυ­ναν και θα ξεχνιόταν, γιατί δεν είχαν σημείο αναφοράς, γιατί θα έλειπαν τα πανηγύρια της Πα­ναγίας, στα οποία καλλιεργή­θη­καν και άνθισαν, εκφράζοντας τους καημούς του Ποντιακού Ελ­λη­νισμού και στηρίζοντας την πι­στη και τις προσδοκίες του.

Αν δεν υπήρχε η Παναγία Σου­με­λα, για να στηρίζει την πίστη των πατέρων μας στον Χριστό και στην Εκκλησία, τότε είναι βέβαιο πως θα είχε χαθεί μέσα στις συμπλη­γα­δες των αλλοθρήσκων πιέσεων μαζί με την ορθόδοξη πίστη.

Και αυτό δεν είναι σχήμα λόγου, δεν είναι φανταστικό σενάριο. Ει­ναι γεγονός τεκμηριωμένο ιστορι­κα. Όπου χάθηκε η πίστη, χάθηκε και η εθνική ταυτότητα, χάθηκε και η παράδοση και ο πολιτισμός, και οι άνθρωποι αφομοιώθηκαν.

Η διαχρονική αυτή διαπίστωση δεν θα πρέπει να μας φοβίζει, αλ­λα να μας παρακινεί σε εγρήγορ­ση, ιδιαιτέρως εσάς τους νέους, καθώς μάλιστα ζούμε σε έναν κο­σμο στον οποίο οι προκλήσεις διαρκώς αυξάνουν και οι επιθέ­σεις εναντίον και της πίστεως και του έθνους μας δεν σταματούν.

Το ζούμε αυτές τις ημέρες με την απόφαση της Τουρκίας να μετα­τρέψει την Αγία Σοφία και πάλι σε τέμενος, καταργώντας τον μου­σει­α­κο χαρακτήρα που της είχε δώσει ο Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποί­ος θε­λη­σε με τον τρόπο αυτό να ανα­γνω­ρίσει όχι μόνο τη μεγάλη θρησκευτική και ιστορική αξία του περίφημου αυτού μνημείου της χριστιανοσύνης αλλά και την καλ­λιτεχνική σημασία του, η οποία προστατεύεται από την Ουνέσκο.

Και όμως βλέπουμε ότι ο σημε­ρινός ηγέτης της Τουρκίας αδια­φο­ρεί για όλα αυτά και μάλιστα προ­κλητικά, έχοντας θέσει ως στόχο από ετών να εξαλείψει κατά το δυνατόν τα ίχνη της ελληνικής και της χριστιανικής παρουσίας τόσων αιώνων στην Κωνσταντι­νού­πολη, μετατρέποντας το θαύμα αυτό της οικουμενικής χριστιανο­σύνης σε μουσουλμανικό τέμενος, όπως το έκανε πριν από μερικά χρόνια και με τον ναό της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα.

Επιχειρεί, δηλαδή, μία νέα πολι­τι­στική, θα μπορούσα να πω, γε­νο­κτονία, οικειοποιούμενος το πα­γκο­σμιο αυτό σύμβολο του Ελλη­νισμού και του Χριστιανισμού, με το επιχείρημα δήθεν ότι την απε­λευ­θερώνει και ότι η Αγία Σοφία ανήκει στο κληροδότημα του Μω­α­­μεθ του πορθητή, άρα ανήκει στους Τούρκους και το Ισλάμ. Ο Ερντογάν μετατρέποντας την Αγία Σοφία σε τζαμί πραγματοποιεί μία νέα πολιτιστική γενοκτονία.

Γιατί τι άλλο παρά γενο­κτο­νία είναι το να θέλεις να εξαφανί­σεις την ιστορία ενός έθνους από έναν τόπο με τον οποίο είναι συνδεδε­με­νος για περισσότερα από 2.500 χρόνια, να θέλεις να διαγρά­ψεις τα τεκμήρια της πίστεώς του και να βεβηλώσεις τα ιερά του;

Βέβαια, όσο και να προσπαθεί σήμερα ο ηγέτης της Τουρκίας να ολοκληρώσει το έργο άλλων προ­κατόχων του που προσπάθησαν να ξερριζώσουν τον Ελληνισμό από τις πατρογονικές του εστίες, όσο και αν οι προσευχές τους σε λίγες ημέρες θα ακουσθούν ασεβείς και βέβηλες μέσα από τον ναό της Σο­φίας του Θεού Λόγου, δεν μπο­ρούν να αλλάξουν τίποτε μέσα στην ψυχή μας, δεν μπορούν να σβύσουν την ιστορία μας, δεν μπο­ρούν να σβύσουν την ορθό­δοξη και ελληνική παρουσία μέσα στον μεγαλειώδη ιερό αυτόν ναό, το καύχημα της οικουμένης, γιατί πάνω σε κάθε πέτρα του, σε κάθε κεραμίδι του είναι γραμμένα ονό­μα­τα ελληνικά, γιατί τα υπέροχα ψηφι­δω­τα της στην είσοδο, την κόγχη και τα υπερώα μαζί με τα πολυ­ομ­ματα Χερουβίμ, έστω και καλυμμένα, θα είναι εκεί, δίπλα στα μονογράμματα των βυζαντι­νων αυτοκρατόρων, των κτιτό­ρων του ναού, του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας, αδιάψευστοι μάρτυρες της ιστορίας και της αληθείας. Αρκεί εμείς να μην ξε­χνούμε την ιστορία μας, τις ρίζες μας, την πίστη μας, τον πολιτισμό μας.

Γι᾽ αυτό και με την ευκαιρία του 22ου Συνα­παντήματος πρέπει να στείλουμε από εδώ, από τα υψώ­ματα του Βερμίου, από το Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σου­μελά, προς όλες τις κατευθύνσεις αυτό το ηχηρό μη­νυμα: να συσπει­ρωθεί ολόκληρος ο Ελληνισμός και ιδιαιτέρως ο Ποντιακός Ελλη­νισμός, με πρω­τοστάτες τους νε­ους και τις νέες, γύρω από την ιστορική και χαρι­τόβρυτη εικόνα της Παναγίας της Σουμελιώτισσας, με πίστη στον Θεό και εμπι­στο­σύνη στην Εκκλη­σία μας. Γιατί έτσι μόνο θα μπο­ρέσει να κρατήσει ο Ποντιακός Ελ­ληνισμός την ταυ­τότητά του, τη γλώσσα του, τη μουσική και τους χορούς του, τις παραδόσεις του. Χωρίς την Πανα­γία Σουμελά και την ιερή της εικό­να όλα αυτά δεν έχουν ούτε νόη­μα ούτε αξία.

Αυτό το μήνυμα σας καλούμε να μεταδώσετε μαζί με τις εντυ­πω­σεις και τα βιώματά σας από το φε­­τινό, 22ο Συναπάντημα της Νεο­­λαίας των Ποντιακών Σωμα­τείων, στις πλαγιές του Βερμίου, υπό τη σκέπη του Ιερού Προσκυ­νήματος της Παναγίας Σουμελά και της ιερής και θαυματουργής εικόνος της σε όλους τους νέους και τις νέες των Σωματείων σας και στους Ποντίους όλου του κο­σμου.

Αυτή την πίστη και αυτό το μη­νυμα αγωνίζεται να μεταδώσει το Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά, γι᾽ αυτό και οργανώνει όλο τον χρόνο εκδηλώσεις σε αυτόν ακριβώς τον χώρο, τον οποίο αγιάζει με την παρουσία της η θαυματουργική εικόνα της Πα­ναγίας μας, αλλά και το 22ο Συ­ναπάντημα Νέων, στο οποίο σας καλωσορίζω για ακόμη μία φορά εγκάρδια.