Του Πρωτοσυγκέλλου της Ι.Μ. Φωκίδος, Γέροντος Νεκταρίου Μουλατσιώτη
Σήμερα η αγία Εκκλησία μας, που κεφαλή της είναι ο Κύριός μας και σώμα της όλοι εμείς οι πιστοί, εορτάζει την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος στους πρώτους μαθητές του Κυρίου μας.
Η Αγία Γραφή μάς ενημερώνει, ότι ενώ τελείωνε η ημέρα της Πεντηκοστής, τότε κατήλθε το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, το Άγιο Πνεύμα, με μορφή πύρινων γλωσσών και κάθισε σε όλα τα κεφάλια των πρώτων μαθητών που βρίσκονταν συγκεντρωμένοι στο υπερώον του σπιτιού εκείνου, όπου πριν από λίγες μέρες είχε γίνει ο Μυστικός Δείπνος.
Ας δούμε λοιπόν πρώτα γιατί όλοι οι μαθητές του Κυρίου ήταν μαζεμένοι στο υπερώον όπου έγινε ο Μυστικός Δείπνος. Διότι ως Εβραίοι που ήσαν, εόρταζαν και αυτοί την εορτή της Πεντηκοστής. Μία ιουδαϊκή εορτή, όπου πενήντα ημέρες μετά το εβραϊκό Πάσχα έπρεπε όλοι οι Εβραίοι να προσφέρουν τις πρώτες και καλύτερες συγκομιδές τους από τους καρπούς της γης στον Κύριο και Θεό τους.
Ενώ τελείωνε αυτή η μεγάλη ημέρα για τον ιουδαϊκό λαό της εορτής της Πεντηκοστής, κατά το απόγευμα, έγινε η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος. Λόγω της ημέρας ευρίσκοντο και πολλοί ευσεβείς Ιουδαίοι από διάφορα άλλα έθνη στα Ιεροσόλυμα, όπως μας αναφέρει το σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα. Η δε επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος έγινε ξαφνικά, καθώς ακούστηκε να κατέρχεται εξ’ ουρανού ένας σφοδρός ήχος, σαν βοή ανέμου που κινείται με δύναμη και ορμή προς το σπίτι, το υπερώον, όπου ήταν συναγμένοι οι μαθητές του Ιησού. Δεν ήταν εκεί μόνο οι 11 μαθητές, αλλά επίσης η Θεοτόκος, οι μυροφόρες και όλοι οι μαθητές του ευρύτερου κύκλου του Κυρίου, οι πρώτοι δηλαδή χριστιανοί, όπως θα λέγαμε σήμερα. Επάνω στον καθένα από όλους αυτούς ήλθε σαν πύρινη γλώσσα και κάθισε το Άγιο Πνεύμα.
Εμείς έκτοτε, ως χριστιανική Εκκλησία, δεν εορτάζουμε βέβαια την ιουδαϊκή εορτή. Εορτάζουμε την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος επί των μαθητών του Χριστού, που θέλησε ο Θεός να συμβεί την ίδια ημέρα της ιουδαϊκής Πεντηκοστής, η οποία γιορταζόταν ακριβώς πενήντα ημέρες μετά την εορτή του Πάσχα.
Ας εξετάσουμε στη συνέχεια με συντομία, το τι είναι το Άγιο Πνεύμα. Ας ακούσουμε τι μας είπε για το Άγιο Πνεύμα ο ίδιος ο Θεάνθρωπος και Κύριός μας Ιησούς Χριστός: «Ο Παράκλητος, το Πνεύμα το Άγιο, που θα στείλει ο Πατέρας στο όνομά μου, Εκείνος θα σας διδάξει και θα σας υπενθυμίσει όλα όσα εγώ σας είπα»(Ιω. ΙΔ΄ 26). Επίσης μας είπε: « Όταν θα έλθει εκείνος, το Πνεύμα της αληθείας, θα σας οδηγήσει σε όλη την αλήθεια. Δεν θα μιλήσει αφ’ εαυτού, αλλά θα πει όσα θα ακούσει, και θα σας αναγγείλει τα μέλλοντα να συμβούν . Εκείνος θα δοξάσει εμένα, διότι απ’ αυτό, που είναι δικό μου, θα λάβει και θα αναγγείλει σ’ εσάς»(Ιω. ΙΣΤ΄ 13-14).
Aπό τα δύο αυτά εδάφια που βρίσκονται μέσα στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, βλέπουμε ότι το Πνεύμα το Άγιο δεν είναι κάτι ουδέτερο, ή κάποια δύναμη του Θεού Πατρός, αλλά είναι Πρόσωπο, και μάλιστα το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Γι’ αυτό και ο Κύριός μας το αποκαλεί «ο Παράκλητος», που σημαίνει ο «Βοηθός», Εκείνος ο οποίος θα δοξάσει τον Iησού Χριστό, θα οδηγήσει όλους εμάς τους χριστιανούς, σαν Εκκλησία, σε κάθε αλήθεια, θα μας υπενθυμίζει όλα όσα μας δίδαξε ο Κύριός μας, για να μην τα ξεχάσουμε.
Επί τούτου ας προσέξουμε τα εξής: Λέγοντας ότι ο Πατέρας Θεός είναι πρόσωπο, ο Υιός είναι πρόσωπο, ο Παράκλητος (το Άγιο Πνεύμα) είναι πρόσωπο ή προσωπικότητα, εννοούμε ότι είναι ένα Ον που έχει λογική, συναίσθημα, βούληση, μια οντότητα που έχει συνείδηση της υπάρξεώς της. Το Άγιο Πνεύμα παρουσιάζεται με όλα αυτά τα γνωρίσματα του προσώπου ή της προσωπικότητας. Γι’ αυτό και ομιλούμε περί τρισυπόστατου Θεού. Ο αληθινός Θεός είναι ένας και μοναδικός Θεός, που έχει όμως τρεις υποστάσεις, δηλαδή έχει τρία πρόσωπα διακριτά.
Αυτή την αλήθεια που μας αποκαλύπτεται περί του Θεού, την αναγνωρίζουμε και στην εντολή που έδωσε ο Ιησούς Χριστός στους μαθητές Του, να βαπτίζουν τους ανθρώπους «εις ΤΟ ΟΝΟΜΑ του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος» (Ματθ. ΚΗ΄ 19). Δηλαδή δεν λέει “εις τα ονόματα”, αλλά “εις το όνομα”, δίνοντας ένα όνομα για τρία ξεχωριστά πρόσωπα, που σημαίνει ένας Θεός. Η αλήθεια αυτή καταγράφεται και σε άλλα χωρία της Αγίας Γραφής που μαρτυρούν ότι το Πανάγιο Πνεύμα είναι πρόσωπο και ο Θεός μας είναι Τριαδικός.
Ο Παράκλητος λοιπόν, το Πνεύμα το Άγιο, που κατήλθε επάνω στους πρώτους χριστιανούς, μαθητές και αποστόλους του Χριστού, είναι Εκείνο που θα δώσει στις καρδιές όλων όσων το δέχονται και πιστεύουν στον Ιησού Χριστό, την ειρήνη, την χαρά, την λύτρωση, την ευτυχία, την δικαιοσύνη και όλα τα αιώνια αγαθά. Όπως ακριβώς μας υποσχέθηκε ο Χριστός, «όποιος πιστεύει σε εμένα, η ψυχή του θα γίνει αστείρευτος πνευματική πηγή και από την καρδιά του θα αναβλύζουν και θα τρέχουν ποταμοί από ολόδροσο τρεχούμενο νερό»(Ιω. Ζ΄ 38). Αυτά τα λόγια, μας βεβαιώνει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, τα είπε ο Κύριός μας για όλους όσους έμελλαν να λάβουν το Άγιο Πνεύμα και θα πίστευαν σε Αυτόν (Ιω. ζ΄ 39).
Αδελφοί μου, όπως γνωρίζουμε όλοι όσοι βαπτιστήκαμε στο όνομα του Κυρίου μας, ο ιερέας μετά την βάπτισή μας, μας έχρισε με Πνεύμα Άγιο. Και ο Απόστολος των εθνών Παύλος μάς βεβαιώνει, ότι όποιος άνθρωπος έχει μέσα στην καρδιά του το Πνεύμα το Άγιο, τούτο μπορούμε να το καταλάβουμε από τα έργα του. Διότι οι καρποί των ανθρώπων που έχουν Πνεύμα Άγιο μέσα τους, είναι η αγάπη, η χαρά, η ειρήνη, η μακροθυμία, η χρηστότητα , η αγαθοσύνη, η πίστη, η πραότητα, η εγκράτεια.
Τι μας διδάσκει ο Απόστολος; Ότι όποιος έχει Άγιο Πνεύμα στην ψυχή του, είναι πάντα ένας άνθρωπος γεμάτος από αγάπη προς όλους. Δεν φθονεί, δεν μισεί, δεν κακολογεί κανένα, όσο κακό και αν του έκαναν στην ζωή του. Ο άνθρωπος της αγάπης δεν εχθρεύεται κανέναν, δεν αντεκδικείται, αλλά όλα τα συγχωρεί και τα ξεχνά. Η αγάπη της καρδιάς του όλα τα καλύπτει. Ο άνθρωπος που έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, είναι επίσης γεμάτος από χαρά και ευτυχία, δεν θα βρεις σε αυτόν δείγματα κατάθλιψης, ούτε μούτρα εγωιστικά, ούτε θυμό και νεύρα. Θα βλέπεις πάντα στο πρόσωπό του την εσωτερική χαρά και την ειρήνη της ψυχής του. Ο αληθινά πνευματικός άνθρωπος ξεχωρίζει, διότι είναι πάντα μακρόθυμος, διώχνει δηλαδή μακριά του κάθε αίσθημα θυμού και οργής, δεν εκδηλώνεται με φωνές και νεύρα. Παραμένει συνεχώς πράος και ειρηνικός, έχοντας πίστη και εμπιστοσύνη στον Θεό, για όλα όσα συμβαίνουν στην ζωή του. Είναι μάλιστα εγκρατής στην γλώσσα του και στην σάρκα του. Δεν θα ακούσεις ποτέ απ’ αυτόν ύβρεις, κατάρες, συκοφαντίες, απρεπή λόγια, ούτε και θα δεις πάθη της σαρκός να τον κυριεύουν (Γαλ.E΄ 22).
Αυτός είναι ο άνθρωπος που έλαβε και διατηρεί μέσα του το Άγιο Πνεύμα. Θέλετε, λέγει ο Απόστολος Παύλος, να σας παρουσιάσω και πώς είναι οι άνθρωποι εκείνοι που δεν έχουν μέσα τους το Άγιο Πνεύμα, αλλά κατέχουν το πονηρό και ακάθαρτο πνεύμα του διαβόλου; Είναι άνθρωποι σαρκικοί, που πολεμούν καθετί πνευματικό, γεμάτοι από φιλαυτία και σαρκική μανία για ηδονικές απολαύσεις. Άνθρωποι που ασχολούνται με μαγείες και ειδωλολατρίες. Άνθρωποι με ψυχή γεμάτη από εχθρότητες, που δημιουργούν διχόνοιες, τσακωμούς, ζήλειες, που φιλονικούν συνεχώς, θυμώνουν, φατριάζουν, διαιρούν τους ανθρώπους σε κομμάτια. Είναι άνθρωποι της μέθης, της κακίας, του φθόνου, είναι άσωτοι, που ντύνονται άσεμνα και εύκολοι στο να εξοντώνουν ό,τι φθονούν και μισούν(Γαλ. Ε΄ 17-21).
Σήμερα αδελφοί μου, εορτή της Πεντηκοστής, πριν κλείσει αυτή η μεγάλη και αγία ημέρα, γίνεται Εσπερινός και διαβάζονται οι ευχές της «γονυκλισίας». Στις ευχές αυτές ο επίσκοπος ή ο ιερεύς παρακαλεί το Άγιο Πνεύμα να έλθει μέσα στις καρδιές μας, ώστε να φυγαδευτούν τα πονηρά και σκοτεινά, ακάθαρτα πνεύματα και δαιμόνια. Παρακαλούμε την ημέρα αυτή, το Άγιο Πνεύμα που λάβαμε μετά την βάπτισή μας, να μένει μέσα μας ενεργό και να μας οδηγεί εις πάσαν αλήθεια και εις έργα αγαθά και πνευματικά.
Ωστόσο, παρατηρώντας το καθημερινό μας βίωμα, επιβάλλεται να διατυπώσουμε ανοικτά, δημόσια, αλλά και προσωπικά μία ερώτηση: Ποιο πνεύμα μας διακατέχει ως κοινωνία; Και ποιο πνεύμα κατοικεί μέσα στην καρδιά του καθενός από εμάς; Φέρουμε τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων εκείνων που περιγράφει ο Απόστολος Παύλος ότι έχουν το Άγιο Πνεύμα μέσα τους; Ή έχουμε τα χαρακτηριστικά εκείνων των ανθρώπων που τις καρδιές τους κατέχουν τα σκοτεινά και δαιμονικά πνεύματα;
Ο καθένας μας ας εξετάσει προσεκτικά τον εσωτερικό του κόσμο. Ας κρίνει από τις συμπεριφορές και τις διαθέσεις του, ας δει στην καθημερινή ζωή του ποιο πνεύμα υπάρχει και βασιλεύει εντός του. Όπου διαπιστώνουμε σκοτεινές και δαιμονικές συνήθειες, ας αγωνιστούμε να τις αποβάλλουμε, με την χάρη και τη βοήθεια του Αγίου Πνεύματος.
Αγωνιζόμενοι και επικαλούμενοι τον Παράκλητο, όπως μας είπε ο Χριστός, θα γεμίσουμε σιγά σιγά από τις αρετές εκείνες που ζωογονούν την ψυχή του ανθρώπου, από τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος που τον οδηγούν στην ευτυχία και στην σωτηρία του, αμήν.
