Του Πρωτοπρεσβύτερου Δημητρίου Θεοφίλου ,M.D., Student Ph.D. ΕΚΠΑ
Η οικονομική και κοινωνική κρίση που σοβεί τα τελευταία έξι χρόνια είναι βεβαιωμένο πλέον πως δεν έστρεψε τους ανθρώπους προς την Εκκλησία, αλλά αντίθετα τους απομάκρυνε ακόμη περισσότερο από αυτήν. Αυτό το γεγονός θα ήταν καλό να προσεγγιστεί με προσοχή και να αναλυθεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε να προκύψουν θετικά και χρήσιμα συμπεράσματα, που θα χρησιμοποιηθούν σε ένα πλαίσιο αυτοκριτικής της όποιας εκκλησιαστικής ποιμαντικής διακονίας και εκείνων των αποτελεσμάτων που αυτή θα είχε στην κοινωνία.
Το 2014 οι πολιτικοί γάμοι για πρώτη φορά ξεπέρασαν τους θρησκευτικούς, πολλοί περιμένουν ανυπόμονα την καύση των νεκρών, όλο και λιγότεροι «πιστοί» μετέχουν στα μυστήρια και γενικότερα υπάρχει μια απαξίωση και απογοήτευση από τη γήινη Εκκλησία και τους ανθρώπους της.
Η μετανεωτερικότητα, με κυρίαρχη αιχμή του δόρατος την τεχνολογία, δεν αποτελεί μόνο ένα φίλτρο ανάσχεσης προς την Εκκλησία, ιδιαίτερα των νέων, αλλά και μια μεταλλαγμένη θρησκειακή εκδοχή, με όρους ακατανόητους για όσους επιμένουν να αγνοούν και να γυρνούν την πλάτη στα τεκταινόμενα και στο μέλλον. Η θρησκειοποίηση της μετανεωτερικότητας δεν στερείται μεταφυσικής, μόνο που εξαντλείται σε υλικούς και λογικούς προσδιορισμούς, σκοπούς και στόχους, όπως η γρήγορη πληροφορία, η απόλαυση, η αυτοϊκανοποίηση, ο αυτοματισμός, η χρησιμοποίηση (χρήση) των πάντων, υλικών τε πάντων και εμψύχων.
Η μετανεωτερικότητα, με κυρίαρχη αιχμή του δόρατος την τεχνολογία, δεν αποτελεί μόνο ένα φίλτρο ανάσχεσης προς την Εκκλησία, ιδιαίτερα των νέων, αλλά και μια μεταλλαγμένη θρησκειακή εκδοχή
Η Εκκλησία καλείται να κάνει το συντομότερο την αυτοκριτική της, αφού ευθυγραμμιστεί και ζυγοσταθμιστεί στο Ευαγγέλιο του Χριστού και την κοινοτική εκκλησιαστική ζωή των τριών πρώτων αυθεντικών χριστιανικών αιώνων.
Το νέο αναστάσιμο άγγελμα του Χριστού στον κόσμο δεν είναι ουτοπία, αλλά αλήθεια, που μπορεί να βιωθεί σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο από τον κάθε άνθρωπο χωριστά με τρόπο προσωπικό, ώστε να υπάρξει ένα συλλογικό ελπιδοφόρο αποτέλεσμα τόσο για την κοινωνία του τώρα όσο και για την προσμονή των εσχάτων.
Καμία κοινωνική, οικονομική ή ανθρωπιστική κρίση, όσο βαθιά και αν είναι, δεν μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στην αυτοκριτική, τη μετάνοια και την επιστροφή, αν προηγουμένως δεν έχει διαχειριστεί το υπερτροφικό εγώ του. Αυτή την τέχνη τη μαθαίνει κάποιος μαθητεύοντας μόνο κοντά στον Χριστό και διδασκόμενος το Ευαγγέλιό Του.
Η παγκόσμια οικονομική, κοινωνική και ανθρωπιστική κρίση, που σοβεί γύρω μας και καταστρέφει την ανθρώπινη ζωή, πρέπει να γίνει κάποτε κατανοητό πως δεν είναι όλων όσοι προσδοκούν ανάσταση νεκρών και ζωή του μέλλοντος αιώνος. Αντίθετα είναι εκείνων που λησμόνησαν το καθ’ εικόνα και πορεύονται σε υπαρξιακή πορεία ρήξης με το καθ’ ομοίωση, μη προσδοκώντας ανάσταση και αιωνιότητα. Είναι το προϊόν και το αποτέλεσμα ενός κολασμένου κόσμου, καθώς και των οδυνηρών και θανατηφόρων επιλογών του. Επιλογές που στοιχίζουν καθημερινά όχι μόνο χιλιάδες βιο-σωματικές ζωές, αλλά και ασύλληπτο αριθμό ψυχικών θανάτων παγκοσμίως.
Η Εκκλησία, αν είναι όντως του Χριστού, και όχι ψευδεπίγραφη, κάλπικη ή κίβδηλη, καλείται τώρα να δώσει το πνευματικό της στίγμα, πέρα από φιλανθρωπικές δράσεις τύπου ΜΚΟ, πέρα από σωματικές προσεγγίσεις και κατανοήσεις, πέρα από ισορροπίες, συμμαχίες και διπλωματία. Καλείται να δώσει τη μαρτυρία του σταυρού, του κολαφισμού, των εμπτυσμών και των μαστίγων, καλείται να αρθρώσει έναν λόγο σκανδαλώδη για τον κόσμο, αλλά και με περισσή μωρία για τους καθωσπρέπει «επαγγελματίες» δήθεν θρησκευόμενους, προτρέποντας σε μια αέναη επανάσταση, με αποδόμηση του συστημικού τώρα της, για ένα αναγεννημένο οντολογικό μετά.
Οι άνθρωποι θα επιστρέψουν ξανά στην αγκάλη της Εκκλησίας όταν διαισθανθούν πως εκεί υπάρχει ασφάλεια, ζεστασιά, τρυφερότητα, συγχωρητικότητα και αποδοχή, όταν νιώσουν την αγάπη και τη συμπάθεια στον «μυελό» της ψυχής τους, δίχως προαπαιτούμενα και συμβάσεις. Η κρίση αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία επιστροφής, αφού αναλυθούν τα αίτια της δημιουργίας της και υπάρξει έμπρακτη μεταμέλεια σε επίπεδο όχι ανέξοδων λόγων, αλλά γενναίων και κοπιαστικών αποφάσεων, δίχως πισωγυρίσματα.
Οι άνθρωποι θα επιστρέψουν ξανά στην αγκάλη της Εκκλησίας όταν διαισθανθούν πως εκεί υπάρχει ασφάλεια, ζεστασιά, τρυφερότητα, συγχωρητικότητα και αποδοχή, όταν νιώσουν την αγάπη και τη συμπάθεια στον «μυελό» της ψυχής τους, δίχως προαπαιτούμενα και συμβάσεις
Είναι σημαντικό να διδάξουμε με το παράδειγμά μας στις επόμενες γενεές ότι μπορούμε να αναλαμβάνουμε το κόστος των όποιων λαθών, μεγαλύτερων ή μικρότερων, μας αναλογούν στην πορεία της ζωής, με φιλότιμο, αρχοντιά και αντρειοσύνη, δίχως να ψάχνουμε διαρκώς για αποδιοπομπαίους τράγους και να κατασκευάζουμε ανόητα άλλοθι.
Και να μην ξεχνάμε ποτέ πως η Ιστορία ενδέχεται να δώσει δεύτερη ευκαιρία σε όσους επωμίζονται την ευθύνη των λαθών τους και με φιλότιμο επανεκκινούν, σε αντίθεση με εκείνους που συνεχίζουν μέσα σε αέναους φαύλους κύκλους να αναπαράγουν λάθη ανάμεικτα με λήθη, αλαζονεία και ύβρη, μέσα στον χρόνο, προκαλώντας αβάσταχτη τοξικότητα στο τώρα αλλά και στο αύριο, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν τους ανήκει.