Του Ιερομ. Ιωακείμ Οικονομίκου
Ιεροκήρυκα της Ι. Μ. Κίτρους
Αίσθηση έχει προκαλέσει από τα Μέσα Γενικής Ενημερώσεως, η πρόταση του γειτονικού κρατιδίου να ονομαστεί ως «Μακεδονία του Ιλιντεν». Μια πρόταση πού θα πρέπει να κάνει όλους μας να αγανακτήσουμε, γιατί και μόνο η αναφορά σε αυτήν τη μαύρη επανάσταση του 1903 δείχνει ξεκάθαρα τον αλυτρωτισμό και τον επεκτατισμό των γειτόνων. Επειδή ίσως πολλοί δεν γνωρίζουν τι είναι το Ίλιντεν και τι σημαίνει αυτό για μας τους Μακεδόνες, ας κάνουμε μια ιστορική αναδρομή σε αυτό.
Η Επανάσταση του Ιλιντεν (του Προφήτου Ηλία) οργανώθηκε και υλοποιήθηκε από την Αυτονομιστική Οργάνωση «Εσωτερική Μακεδονο -Αδριανουπολίτικη Επαναστατική Οργάνωση» τον Ιούλιο του 1903. Για τους σλαβόφωνους και βουλγαρόφωνους, θεωρείται μια από τις «εθνικές» επετείους τους, αφού θεωρείται και η αρχή της «σλαβομακεδονικής» εθνογεννέσεώς τους.
Η Επανάσταση ονομάστηκε του Ιλιντεν, γιατί πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουλίου του 1903 στα Βιλαέτια Μοναστηρίου, Θεσσαλονίκης και Αδριανουπόλεως. Το 1897, τη χρονιά πού το ελεύθερο τμήμα του τότε Βασιλείου της Ελλάδος είχε εμπλακεί σε πόλεμο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, τον οποίο και έχασε, αυτή τη χρονιά οργανώθηκε στη Βουλγαρία η σλαβόφωνη «Εσωτερική Μακεδονο – Αδρανουπολίτικη Επαναστατική Οργάνωση (ΕΜΑΕΟ) με σκοπό να προκαλέσει μια επανάσταση στα εδάφη της Μακεδονίας. Το σύνθημα ήταν: «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες» χωρίς να γίνεται αναφορά ποιοι είναι οι Μακεδόνες. Σύντομα μέσα στην οργάνωση αυτή, δημιουργήθηκαν δύο τάσεις – ρεύματα. Το ένα ήταν οι Αυτονομιστές, υποστηρίζοντας την αυτονομία της Μακεδονίας, και η άλλη πού ιδρύθηκε από από τα μέλη του Ανωτάτου Μακεδονικού Κομιτάτου, που είχε ιδρυθεί το 1894 στη Σόφια της Βουλγαρίας, με σκοπό την προσάρτηση της Μακεδονίας στη Βουλγαρία.
Τα Βουλγαρικά Κομιτάτα και οι οργανώσεις βλέποντας ότι ο λαός της Μακεδονίας μένει πιστός στο Πατριαρχείο, αρνούμενος να προσχωρήσει στη «Βουλγαρική Εξαρχία», η οποία είχε δημιουργηθεί με το γνωστό Σουλτανικό Φιρμάνι του 1871, προσπαθούν με άλλο τρόπο να προσεταιριστούν τους Πατριαρχικούς κατοίκους της Μακεδονίας, τόσο στο Κομιτάτο, όσο και στην Εξαρχία. Αυτό γίνεται με τις βιαιοπραγίες, τις δολοφονίες, τους βιασμούς και πολλά άλλα. Επειδή και αυτές οι μέθοδοι δεν μπόρεσαν να φέρουν αποτελέσματα, το ΕΜΑΕΟ και το «Ανώτατο Μακεδονικό Κομιτάτο» της Βουλγαρίας, διαδίδουν ότι οι χριστιανικοί λαοί της Μακεδονίας μπορούν να ζήσουν όλοι μαζί ειρηνικά και αρμονικά, εκδιώχνοντας τους Οθωμανούς από τα εδάφη τους. Με τα συνθήματα «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες» και «Αυτονομία στη Μακεδονία», Βούλγαροι Κομιτατζήδες προσπαθούν να πλησιάσουν τους ελληνόφωνους και βλαχόφωνους Ελληνες της Μακεδονίας, προσπαθώντας να τους εντάξουν στο επαναστατικό αυτό εγχείρημα.
Η Επανάσταση αυτή ορίστηκε για τις 20 Ιουλίου του 1903 και εκδηλώθηκε στα Βιλαέτια Μοναστηρίου, Θεσσαλονίκης και Αδριανουπόλεως. Οι σφαγές που ακολούθησαν, δεν περιγράφονται. Οι Οθωμανοί ξεκινούν μια ανελέητη επίθεση εναντίον των Πατριαρχικών κατοίκων, με αποτέλεσμα το ελληνικό βλαχόφωνο Κρούσοβο, πατρίδα του Μεγάλου Πατριάρχου Ιωακείμ του Γ’, το Νυμφαίο, η Κλεισούρα και άλλες περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης, να καταστραφούν και ο πληθυσμός να σφαγεί, χωρίς οι Κομιτατζήδες να επέμβουν και να σώσουν τους μέχρι τότε συμπαραστάτες τους. Στο Κρούσοβο, από τους 11.000 κατοίκους τα 2/3 του πληθυσμού σφαγιάστηκε, 366 σπίτια Ελλήνων Βλάχων Πατριαρχικών λεηλατήθηκαν και 203 αποθήκες και μαγαζιά καταστράφηκαν. Σε μήνυμά του ο Ιων Δραγούμης πρός τον πατέρα του Στέφανο, αναφέρει στις 25 Ιουλίου 1903: «Εχομεν σλαυικήν επανάστασιν εν Μακεδονία».
Δυστυχώς, το τότε Ελλαδικό Κράτος δεν έκανε κάτι για τη σωτηρία του Βορείου Ελληνισμού, διότι πίστευε στην ειρηνική συνύπαρξη του Ελλαδισμού με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, ώστε να μην υπάρχουν εντάσεις και εντός του Ελλαδικού Κράτους. Επρεπε να περάσει ένας ακόμα χρόνος για να ξυπνήσει το Κράτος των Αθηνών, με τον θάνατο του Παύλου Μελά τον Οκτώβριο του 1904 και να καταλάβει επιτέλους ότι η Μακεδονία βρίσκεται σε κίνδυνο.
Αυτή τη μαύρη επέτειο, οι Βούλγαροι και οι σημερινοί Σκοπιανοί την εορτάζουν με κάθε λαμπρότητα, γιατί όπως είπαμε και στη αρχή, η εορτή αυτή θεωρείται για τους ίδιους η αρχή της «σλαβομακεδονικής» εθνογεννήσεώς τους. Αυτήν την εορτή, αυτήν την επέτειο, το σημερινό κράτος των Σκοπίων θέλει να χρησιμοποιήσει ως ονομασία του. Δηλαδή να ονομαστεί η «Μακεδονία του Ηλία;» Και τι θα γίνει κάθε χρόνο στις 20 Ιουλίου; Θα θεωρείται αυτή η εθνική τους εορτή; Θα ξαναζωντανέψουν οι φοβεροί Κομιτατζήδες Τσακαλάρωφ, Σαντάνσκι, Ζλατάν, Καζάπτσε, Μήτρο Τάνε και Μήτρο Βλάχο, τους οποίους θα θεωρούν ήρωές τους, τη στιγμή που αυτοί οι άνθρωποι αποτέλεσαν τους φονιάδες αθώων Ελλήνων Πατριαρχικών κατοίκων της Μακεδονίας;
Πώς θα αντικρύσουμε τον τάφο του Παύλου Μελά, του Γερμανού Καραβαγγέλη, του Τέλλου Αγρα, της Αικατερίνης Χατζηγεωργίου που δολοφονήθηκε από τον Μήτρο Βλάχο, της Βελίκας Τράικου, του Παπά Σταύρου του Τσάμη, τον οποίο οι Κομιτατζήδες τον κατακρεούργησαν με τσεκούρια, του Μητροπολίτου γρεβενών Αιμιλιανού Λαζαρίδου, ο οποίος σφαγιάστηκε από ρουμανίζοντες και βουλγαρίζοντες Κομιτατζήδες, του Μητροπολίτου Κορυτσάς Φωτίου Καλπίδου, τον οποίο οι σλαβόφωνοι Κομιτατζήδες έσφαξαν και μια σειρά από γυναίκες, άντρες, παιδιά, ιερείς και αρχιερείς, πού έδωσαν τη ζωή τους για τη σωτηρία της Μακεδονίας;
Η αποδοχή ενός τέτοιου ονόματος θα είναι προσβολή απέναντι στην Ιστορία, στους Ηρωες, στους Αγωνιστές, στους Μικρούς και στους Μεγάλους πού θυσιάστηκαν και έχυσαν το αίμα τους για να μείνει η Μακεδονία και η Θράκη ελληνική και κάτω από την προστασία του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Η αποδοχή αυτού του ονόματος θα είναι ύβρις έναντι του ιστορικού παρελθόντος, αφού με μία μονοκοντυλιά θα διαγράψουμε από τη μνήμη της Μακεδονίας αυτήν τη μαύρη επέτειο. Οι πολιτικοί μας καλούνται να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Καλούνται να σταθούν απέναντι στην ιστορία, απέναντι σε Τάφους, σε Κόκκαλα, σε αίματα, σε κρεμάλες και να αναλογιστούν την κρισιμότητα της καταστάσεως. Οι πολιτικοί μας, εάν θέλουν να μείνουν στην ιστορία και να γραφούν τα ονόματά τους με χρυσά γράμματα, να υψώσουν το ανάστημά τους και να πουν ένα μεγάλο και ένα νέο ΟΧΙ στις αξιώσεις αυτού του λαού, πού προσπαθεί να βρεί ταυτότητα. Εάν όμως οι πολιτικοί μας υποχωρήσουν και δεχτούν ένα τέτοιο όνομα, τότε η ίδια η ιστορία θα τους καταδικάσει, όπως καταδίκασε τον Εφιάλτη, τον Ιούδα, τον Πήλιο Γούση και πολλούς άλλους.
Θα κλείσω υπενθυμίζοντας σε όλους μας δύο πράγματα.
Το ένα το αναφέρει ο Ιων Δραγούμης σε βιβλίο του, που εκδόθηκε επτά χρόνια από τον θάνατό του, το 1927, με τίτλο «Ο Ελληνισμός μου και οι Ελληνες». Γράφει: «Είμαστε όλοι προστυχάνθρωποι και μπακάληδες. Ούτε καν σαν παιχνίδι η εξωτερική πολιτική δεν μας κάνει…Δεν δουλεύω για την Κυβέρνησιν, αλλά δουλεύω για τον Ελληνισμόν. Δεν αγαπώ την Κυβέρνησιν, αλλά αγαπώ τον Ελληνισμόν. Σιχαίνομαι την Κυβέρνησιν, δεν σιχαίνομαι τον Ελληνισμόν. Αμα συλλογίζομαι την Κυβέρνησιν, πέφτω. Σηκώνομαι, όταν νιώθω τον Ελληνισμόν. Πονώ για τον Ελληνισμόν. Για να ζήσω περισσότερο, πρέπει να συνδεθώ με το Γένος μου. Συνδέομαι με το Γένος μου, όταν προσπαθώ να το δυναμώσω, διοχετεύοντας όλες τις δυνάμεις μου εκεί, δηλαδή σε αυτόν τον σκοπό. Η Μακεδονία είναι τόπος αληθινής ζωής, όχι ψεύτικης, όπως είναι η Αθήνα. Οι Ελληνες πού ζούν στην Αθήνα κοπροσκυλιάζουν και κανέναν κίνδυνον δεν έχουν από κανέναν. Οσοι όμως πήγαν στην Μακεδονίαν, βρέθηκαν ριγμένοι σε άλλον κόσμον σοβαρόν, σε κόσμον επικίνδυνον, σε κόσμον αλύπητον περιτριγυρισμένον από γκρεμούς, από βάραθρα από Βουλγάρους, από στοιχεία, από αίματα. Η Μακεδονία είναι σχολείο ελευθερίας. Σχολείον που φτιάχνει άνδρες ελευθέρους. Οσοι πήγαν στην Μακεδονίαν ελευθερώθηκαν από την ψευτιάν πού φέρνει την παραλυσίαν και την νάρκην. Η Μακεδονία θα μας σώσει. Αν τρέξουμε να σώσουμε την Μακεδονίαν, εμείς θα σωθούμε».
Το άλλο προέρχεται από τον Κωστή Παλαμά και είναι γραμμένο στην είσοδο του Μακεδονικού Μουσείου Θεσσαλονίκης.
«χρωστάτε
και όσους ήρθαν πέρασαν
θα ρθουνε θα περάσουν
κριτές θα μας δικάσουν
οι αγέννητοι οι νεκροί».
