Επιστολή επτά σελίδων απέστειλε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βέροιας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, τη Δευτέρα 5 Μαρτίου, στην οποία εκφράζει έντονη την ανησυχία του σχετικά με τις διαπραγματεύσεις για την ονομασία των Σκοπίων και τη χρήση του όρου ”Μακεδονία”.
Η επιστολή του αυτή έχει κοινοποιηθεί και στους αρχηγούς των υπολοίπων κομμάτων.
Ολόκληρη η επιστολή:
Προς
Τον Εξοχώτατον
Πρόεδρον της Ελληνικής Δημοκρατίας
κ. Προκόπιον Παυλόπουλον
Εις Αθήνας
«Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερόν εστιν πατρίς και σεμνότερον και αγιώτερον και εν μείζονι μοίρα και παρά θεοίς και παρ᾽ ανθρώποις τοις νούν έχουσι, και σέβεσθαι δεί και μάλλον υπείκειν και θωπεύειν πατρίδα χαλεπαίνουσαν η πατέρα» Πλάτων, Κριτίας 51a8-b3
Την περασμένη Κυριακή, Κυριακή της Ορθοδοξίας, η ηρωική και αγιοτόκος πόλη της Ναούσης τίμησε τη μνήμη των πατέρων και των προγόνων της, οι οποίοι την Κυριακή της Ορθοδοξίας του έτους 1822 συγκεντρώθηκαν στον τότε μητροπολιτικό ναό του αγίου Δημητρίου Ναούσης για να ξεκινήσουν με την ευλογία του Θεού και της Εκκλησίας τον αγώνα για την απελευθέρωση της Μακεδονίας.
Και μπορεί η επανάσταση αυτή να μην έφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα και να κατέληξε στην καταστροφή της πόλεως και στη θυσία και το μαρτύριο χιλιάδων κατοίκων της, το αίμα τους όμως έγραψε μία λαμπρή σελίδα της ιστορίας του Ελληνισμού της Μακεδονίας και των αγώνωντου για την ελευθερία της πατρώας γης.
Η θυσία αυτή των προγόνων μας για την πατρίδα κάνει για μας σήμερα ακόμη επιτακτικότερο το χρέος και την ανάγκη να υψώσουμε τη φωνή μας για να υπερασπισθούμε τα δίκαια της πατρίδος μας, της ελληνικής Μακεδονίας μας, τα οποία αμφισβητούνοι γείτονές μας.
Οι επιδιώξεις της γειτονικής χώρας να σφετερισθεί το όνομα και την ιστορική ταυτότητα της Μακεδονίας μας, όσο και εάν δεν επιθυμούμε να αναμιχθούμε σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, τα οποία χειρίζεται η Ελληνική Κυβέρνηση στο πλαίσιο διαπραγματεύσεων για το όνομα της ΠΓΔΜ, δεν μας επιτρέπουν να εφησυχάζουμε.
Ως επίσκοπος μιάς ιστορικής μακεδονικής Μητροπόλεως και ως Μακεδόνας, που έχει ευθύνη για αυτόν τον τόπο, τον ηρωικό και αγιασμένο, και για τον ευσεβή λαό του, δεν είναι δυνατόν να σιωπήσω.
Θέλω να εκφράσω προς Εσάς, τον πρώτο πολιτή της χώρας μας, την προσωπική μου αγωνία και την αγωνία του λαού της Ημαθίας για το θέμα της Μακεδονίας μας, το όνομα και τα δίκαια της οποίας διακυβεύονται.
Αγωνιούμε και ανησυχούμε για όσα ακούονται σχετικά με τις σύνθετες ονομασίες που προτείνονται και δηλώνουμε απερίφραστα ότι δεν είναι δυνατόν να δεχθούμε οποιαδήποτε από αυτές.
Δεν είναι δυνατόν να συμφωνήσουμε στην παραχώρηση του ονόματος της Μακεδονίας μας σε ένα κράτος το οποίο σφετερίζεται το όνομα, την ιστορία και την ταυτότητά της, σε ένα κράτος το οποίο διεκδικεί ως εθνική ταυτότητα τη μακεδονική, ταυτίζοντάς την με τη δική του σλαβική, και εγείροντας συγχρόνως, έστω και αν η τωρινή ηγεσία του τεχνηέντως τόαποποιείται, εδαφικές διεκδικήσεις και αλυτρωτικά ζητήματα.
Πως είναι δυνατόν η Ελλάδα να δεχθεί να υπογράψει μία συμφωνία για το όνομα της γείτονος χώρας αγνοώντας όχι μόνο την ιστορία της Μακεδονίας, που ήταν και είναι ελληνική, αλλά και τη σημερινή πραγματικότητα;
Πως είναι δυνατόν η Ελλάδα να δεχθεί να υπογράψει μία συμφωνία για το όνομα της γείτονος χώρας, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι,παρότι οι γείτονές μας αλλάζουν το όνομα στο αεροδρόμιο των Σκοπίων ή αφαιρούν κάποια αγάλματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου ως ένδειξη καλής θελήσεως, αρνούνται να προχωρήσουν σε αλλαγές στο Σύνταγμα της χώρας τους, αρνούνται να αφαιρέσουν όσα ψευδή αναγράφονται στα σχολικά εγχειρίδια της Ιστορίας και συνεχίζουννά καλλιεργούν με τον τρόπο αυτό στη νέα γενιά μία ψευδή, δήθεν μακεδονική, συνείδηση που είναι σλαβική,δεν απομακρύνονται από τις εδαφικές διεκδικήσεις τους για την ελληνική Μακεδονία, και αποδέχονται με ικανοποίηση να αποκαλούνται και να προσφωνούνται ως Μακεδόνες, δυστυχώς, από αρχηγούς ευρωπαικών κρατών και κορυφαίους ευρωπαίους αξιωματούχους;
Και ακόμη πως είναι δυνατόν εμείς να διαπραγματευόμαστε με την ΠΓΔΜ ισχυριζόμενοι ότι είναι «εκτός πραγματικότητας να μην δώσουμε το όνομα Μακεδονία στα Σκόπια» (Πρωθυπουργός της Ελλάδος) ή χαρακτηρίζοντας «ακραίους όσους διαφωνούν με τον όρο Μακεδονία για τα Σκόπια» (Γ. Κατρούγκαλος, ως Υπουργός Εργασίας), ενώ ακόμη και κάποιοι από τους πολιτικούς και τους ακαδημαικούς της γειτονικής μας χώρας παραδέχονται την αλήθεια των πραγμάτων και της ιστορίας και ομολογούν ότι
«Είμαστε Σλάβοι που ήρθαμε στην περιοχή τον 6ο αιώνα και δεν έχουμε σχέση με τον Μέγα Αλέξανδρο» (Kiro Gligorov, πρώην πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ),
«Είναι απλά γελοία η σύνδεσή μας με τον Μέγα Αλέξανδρο» (Miroslav Grčev, Δήμαρχος Σκοπίων, σχεδιαστής σημαίας)
«Ο Μέγας Αλέξανδρος δεν ήταν ποτέ κομμάτι της ιστορίας μας. Έγινε τα τελευταία χρόνια» (Petre Silegov, Δήμαρχος Σκοπίων)
«Η αρχαία Μακεδονία δεν βρίσκεται εδώ αλλά νοτιότερα (στην Ελλάδα)» (Ljubco Georgievski, πρώην πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ),
«Είμαστε Σλάβοι και μιλούμε τη σλαβική γλώσσα» (Ljubica Acevska,πρώην πρέσβυς της ΠΓΔΜ στις ΗΠΑ),
«Προσπαθούμε να μετατρέψουμε ένα σλαβικό έθνος σε ελληνικό» (Toni Deskoski, καθηγητής του Δικαίου στο Πανεπιστήμιο των Σκοπίων).
Δυστυχώς όμως οι απόψεις αυτές δεν είναι ευρύτερα αποδεκτές στο γειτονικό κράτος, το οποίο στηρίζει την υπόστασή του στο ιδεολόγημα της δήθεν μακεδονικής ιστορίας και ταυτότητος, υποστηριζόμενο και από άλλες γειτονικές χώρες, όπως η Βουλγαρία και η Τουρκία.
Δεν είναι τυχαίο, αλλά αντίθετα είναι άκρως επικίνδυνο για την Ελλάδα, ότι παρά τις διαφορές που έχει η Βουλγαρία με την ΠΓΔΜ για το λεγόμενο «Μακεδονικό ζήτημα», το Πατριαρχείο της Βουλγαρίας προσφάτως και για λόγους ιδιοτελούς συμφέροντος εξέφρασε την υποστήριξή του στη σχισματική Εκκλησία των Σκοπίων, η οποία αυτοαποκαλείται «Μακεδονική Εκκλησία» και δεν αναγνωρίζεται από καμία άλλη Ορθόδοξη Εκκλησία, αναλαμβάνοντας μάλιστα τον ρόλο της Μητέρας-Εκκλησίας γι᾽ αυτήν, παρά το γεγονός ότι η Εκκλησία των Σκοπίων δεν έχει κοινωνία με καμία άλλη Ορθόδοξη Εκκλησία, και κατά τους ιερούς κανόνες «ο κοινωνών ακοινωνήτω ακοινώτητος έστω».
Και πως είναι, λοιπόν, δυνατόν να παραχωρήσουμε το όνομα της Μακεδονίας, έστω και σε σύνθετη μορφή, όταν αυτό θα δικαίωνε αυτομάτως και τη σχισματική αυτοαποκαλούμενη «Μακεδονική Εκκλησία», αντίθετα στο Οικουμενικό μας Πατριαρχείο,το οποίο με πολλές θυσίες και αγώνες και προπαντός με τους σοφούς και ηρωικούς ιεράρχες που έστελνε στα δύσκολα εκείνα χρόνια στη Μακεδονία κράτησε τον Ελληνισμό, διέσωσε την εθνική του ταυτότητα και αυτοσυνειδησία και στήριξε τον αγώνα του για την ελευθερία;
Αλλά και πως είναι δυνατόν να αγνοήσουμε τις προειδοποιήσεις του άλλοτε υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Edward Stettinius, ο οποίος σε τηλεγράφημά του προς τις Αμερικανικές πρεσβείες, στις 26 Δεκεμβρίου του 1944, εξέφραζε την άποψη της τότε Αμερικανικής Κυβερνήσεως και επέσειε τον κίνδυνο της αστήρικτης ιστορικά δημαγωγίας του Τίτο σχετικά με το μακεδονικό έθνος, τη μακεδονική εθνική ταυτότητα και πατρίδα, που στρεφόταν ευθέως εναντίον της Ελλάδος, έστω και άνσήμερα Αμερικανοί πολιτικοί και διπλωμάτες, όπως ο επίσημος διαπραγματευτής του Ο.Η.Ε. για το όνομα της ΠΓΔΜ, Matthew Nimetz, δείχνει να τις ξεχνά και προτείνει ονόματα που περιέχουν όλα τον όρο Μακεδονία;
Τις ανησυχίες μας για την έκβαση των διαπραγματεύσεων για το όνομα του γειτονικού κράτους επιτείνει και η δραστηριότητα που αναπτύσσουν κύκλοι των Σκοπίων συγκεντρώνοντας υπογραφές για να μη αλλάξειτό όνομα της χώρας τους, οργανώνοντας διαδηλώσεις έξω από το Κοινοβούλιο των Σκοπίων και κάνοντας ακραίες δηλώσεις,με τίςοποίες ονομάζουν την Ελλάδα εχθρό της χώρας τους και της ζητούν να αναγνωρίσει τη δήθεν γενοκτονία των κατοίκων της «Μακεδονίας του Αιγαίου», ισχυριζόμενοι ότι οι Έλληνες έδιωξαν από τις οικίες τους ένα εκατομμύριο κατοίκους, δολοφόνησαν τριακόσιες χιλιάδες «Μακεδόνες», εκ των οποίων είκοσι χιλιάδες παιδιά, και έκαψαν 600 χωριά από το 1912 μέχρι το 1965.
Και μπορεί οι απόψεις αυτές να διατυπώνονται από έναν μικρό ίσως αριθμό ακραίων ιδεολογικά ανθρώπων, δεν παύουν όμως να είναι εξόχως ανησυχητικές, γιατί απηχούν τα αλυτρωτικά και προπαγανδιστικά επιχειρήματα των τελευταίων εβδομήντα χρόνων και αποδεικνύουν ότι το σχέδιο του Τίτο για τη δημιουργία μιάς «Μακεδονίας του Αιγαίου», η οποία θα συμπεριλαμβάνει και την ελληνική Μακεδονία (η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο τμήμα της γεωγραφικής περιοχής της Μακεδονίας), είναι το όνειρο με το οποίο γαλουχήθηκαν οι νεότερες γενεές και αποτελεί φιλοδοξία της γειτονικής χώρας μέχρι και σήμερα, παρά τα όσα ενδεχομένως λέγονται επισήμως.
Με αυτά τα δεδομένα είναι ποτέ δυνατόν να συμφωνήσουμε ως Έλληνες να συμπεριλαμβάνεται στο όνομα της γειτονικής χώρας το όνομα της Μακεδονίας μας, με όποιον γεωγραφικό ή χρονολογικό προσδιορισμό και εάν συνοδεύεται, ή έστω και εάν είναι ένα αμετάφραστο διεθνώς και σύνθετο όνομα, όπως αυτό που προτείνεται τελευταία;
Είναι δυνατόν να συναινέσει και να ψηφίσει η Ελληνική Βουλή και να υπογράψει ο πρωθυπουργός της χώρας μας και Σείς, Κύριε Πρόεδρε, μία τέτοια συμφωνία που όχι μόνο θα προδίδει τη Μακεδονία μας, αλλά και θα αγνοεί τις θυσίες και τα αίματα των προγόνων μας και των πατέρων μας που χύθηκαν για αυτήν,ώστε να είναι σήμερα ελεύθερη και ελληνική και όχι υπό την κατοχή των Σλάβων οι οποίες αιώνες τώρα εποφθαλμιούν την περιοχή μας και αγωνίζονται με κάθε τρόπο να την κάνουν δική τους;
Είναι δυνατόν να αγνοηθούν τα μεγάλα συλλαλητήρια της Θεσσαλονίκης και της Αθήνας, η φωνή της Εκκλησίας της Ελλάδος, τούΑγίου Όρους και τόσωνεπιστημόνωναπό όλο τον κόσμο;
Είναι δυνατόν νάξεπουλήσουμε την ταυτότητα και το όνομα της Μακεδονίας μας, την ιστορία μας και τους πατέρες μας, επειδή, όπως γράφηκε και στον τύπο, κάποιοι μας υπόσχονται μία ευκολότερη έξοδο από το Μνημόνιο σε αντάλλαγμα της συμφωνίας μας για το όνομα της γειτονικής χώρας;
Είναι ποτέ δυνατόν να φθάσουμε σε αυτό το έσχατο όριο εξευτελισμού, ξεπουλώντας τα πάντα έναντι «τριάκοντα αργυρίων»; Θα ήταν ποτέ δυνατόν να πουλήσουμε τη μητέρα μας για τα χρήματα;
Τότε πως είναι δυνατόν να ξεπουλήσουμε την πατρίδα μας, που είναι η μητέρα όλων μας, αγνοώντας και τον λόγο του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου, αρχιεπισκόπου Κωνσταντινουπόλεως, που ονομάζει την πατρίδα κοινή μητέρα την οποία πρέπει όλοι να τιμούμε, γράφοντας «Μητέρα τιμάν, των οσίων. Μήτηρ δε άλλη μεν άλλου· κοινή δε πάντων, πατρίς» (Γρηγ. Θεολ., Επιστολή 37.1).
Άδικα θυσιάσθηκαν τότε τόσοι Έλληνες από τη Μακεδονία, τη Θράκη, τη Θεσσαλία, τη Στερεά Ελλάδα, την Πελοπόννησο και την Κρήτη πολεμώντας για την απελευθέρωση της Μακεδονίας από τους Τούρκους, αλλά και από τους Βουλγάρους και τους άλλους Σλάβους στη διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα αλλά και των Βαλκανικών πολέμων; Άδικα έχυσαν το αίμα τους τόσοι Έλληνες Μακεδόνες, γιατί δεν ήθελαν να δεχθούν τη σλαβική προπαγάνδα, να αναγνωρίσουν τη Βουλγαρική Εξαρχία καίνά απεμπολήσουν την ιστορική και εθνική τους ταυτότητα;
Πως είναι δυνατόν να υπογράψετε και να δεχθείτε μία τέτοια συμφωνία που θα δίδει το όνομα της Μακεδονίας μας στους γείτονες, ανοίγοντας συγχρόνως την πόρτα του αλυτρωτισμού και του επεκτατισμού;
Είναι βέβαιο ότι, εάν τους δώσουμε εμείς το όνομα της Μακεδονίας μας, δεν θα περιορισθούν σε αυτό, ούτε στις πρόσφατες δηλώσεις του πρωθυπουργού τους ότι το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι «να καταλαμβάνουν τις παραλίες της Μακεδονίας για τις καλοκαιρινές διακοπές». Αυτό το κάνουν και τώρα.
Εάν τους δώσουμε το όνομα της Μακεδονίας, σε όποια μορφή, αυτοί θα είναι κράτος με το όνομα Μακεδονία και τη δική μας, την ελληνική, υπογραφή (γιατί είναι προφανές ότι η δική μας αναγνώριση τους ενδιαφέρει περισσότερο από την αναγνώριση κάθε άλλης χώρας από όσες που τους έχουν ήδη αναγνωρίσει), και η δική μας Μακεδονία, η ελληνική και αληθινή, η πατρίδα του Φιλίππου και του Μεγάλου Αλεξάνδρου, θα είναι απλώς μία επαρχία,την οποία σε λίγο θα θέλουν να την ελευθερώσουν από τους «Έλληνες κατακτητές» της και να την ενσωματώσουν στη δική τους, την ψευδώνυμη, Μακεδονία.
Είναι δυνατόν να το δεχθούμε αυτό ποτέ; Είναι δυνατόν να προδώσουμε την ιστορία μας, τους προγόνους μας, την ταυτότητά μας, την εθνική μας αξιοπρέπεια, τον λαό μας; Και τι θα απολογηθούμε στους ανθρώπους μας;
Τι θα πούμε στον λαό μας που αγωνιά και ανησυχεί;Τι θα απολογηθούμε στους πατέρες μας, των οποίων τα αίματα πότισαν αυτή τη γη και η θυσία τους ανέδειξε τη μεγαλωσύνη της;Τι θα απολογηθούμε στις επερχόμενες γενεές;
Δεν είναι δυνατόν να επιτρέψουμε να συμβεί κάτι τέτοιο στη Μακεδονία μας και την πατρίδα μας. Δεν είναι δυνατόν να συνεργήσουμε στην πραγματοποίηση ανόμων σχεδίων των ισχυρών του κόσμου που θέλουν μία μικρή Ελλάδα και μία μεγάλη «Μακεδονία», όπως μας είχε προειδοποιήσει τον Απρίλιο του1999 ο τότε πρόεδρος της Γιουγκοσλαβίας Sl. Μilošević, κατά τη συνάντησή μας στο Βελιγράδι, όταν ως εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδος μαζί με τους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Μυτιλήνης και Ξάνθης είχαμε μεταφέρει ανθρωπιστική βοήθεια για τον σερβικό λαό.
Όταν άκουσε ότι είμαι Μητροπολίτης Βεροίας, μας είπεότι, μετά τον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας, «έρχεται και η δική σας σειρά».
Ας μην γίνει αυτό ποτέ. Κυρίως όμως ας μην γίνει εξαιτίας της δικής μας ολιγωρίας. Ας μην γίνει, Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε, με τη δική μας υπογραφή.«Στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου».
Ο Μητροπολίτης
† Ο Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας Παντελεήμων