Tης Ελένης Παππά
Όμηροι της έλλειψης νομικής κάλυψης είναι εκατοντάδες ιερείς σε όλη τη χώρα. Πρόκειται για εκείνους που έχουν χειροτονηθεί προκειμένου να καλύψουν κενές θέσεις στις μητροπόλεις (περισσότεροι από 300) και είναι άμισθοι, ενώ δεν έχουν εισοδήματα από άλλες πηγές.
«Η κατάσταση για αυτά τα άτομα είναι τραγική. Δεν πληρώνονται, δεν έχουν δικαίωμα υπογραφής, δεν μπορούν να ασκήσουν διοίκηση, με αποτέλεσμα να βρίσκονται στον αέρα», λέει στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας» ο αντιπρόεδρος του Ιερού Συνδέσμου Κληρικών Ελλάδος (ΙΣΚΕ) και μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του ΕΦΚΑ, π. Ευάγγελος Φεγγούλης. Όπως αναφέρει, τις επόμενες ημέρες ο ΙΣΚΕ θα ζητήσει τη συνδρομή ειδικών για να βρεθεί λύση στο πρόβλημα.
Τα χρόνια της κρίσης, επειδή δεν γίνονται προσλήψεις ιερέων, πολλές μητροπόλεις προχώρησαν στη χειροτονία νέων, χωρίς όμως αυτοί να προσληφθούν. Παράλληλα με αυτούς έχουν χειροτονηθεί και άλλοι, κυρίως συνταξιούχοι ή δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι όμως έχουν εισοδήματα και δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης. Το μεγάλο πρόβλημα είναι με τους άμισθους, οι οποίοι, εκτός των άλλων, όπως λέει ο αντιπρόεδρος του ΙΣΚΕ, δεν έχουν ούτε καν ιατροφαρμακευτική κάλυψη.
Αναφερόμενος γενικότερα στους ιερείς, ο κ. Φεγγούλης αναφέρει πως τα τελευταία χρόνια η κατάσταση γίνεται κάθε μέρα και πιο δύσκολη, ειδικά για όσους δεν είναι Π.Ε., αφού ο μισθός τους έχει μειωθεί και θα μειωθεί ακόμη περισσότερο. «Όσα υποστηρίζουν κάποιοι, ότι οι παπάδες έχουν τυχερά, είναι μύθος», λέει ο πατήρ Ευάγγελος, τονίζοντας πως τον τελευταίο καιρό υπάρχουν ιερείς που δεν μπορούν να αγοράσουν ένα απλό ράσο.
Σύμφωνα και με δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών, σήμερα πολλοί ιερείς, κυρίως στις μικρές ενορίες, αναγκάζονται και φορούν μεταχειρισμένα ράσα και ιερατικές στολές. Πολλοί έχουν φτάσει σε σημείο να παίρνουν ράσα ακόμη και από συναδέλφους τους που έχουν αποβιώσει. Την εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνουν και όσοι δραστηριοποιούνται στον κλάδο των εκκλησιαστικών ειδών και ενδυμάτων. Όπως λένε επιχειρηματίες του χώρου, από την αρχή του Μνημονίου έως σήμερα ο τζίρος έχει μειωθεί κατά 70%.
Ο Ιωάννης Χαζάκης δραστηριοποιείται στο χώρο των εκκλησιαστικών και ιερατικών ειδών από το 1974. Στα χρόνια αυτά έχει επιμεληθεί την ιερατική εμφάνιση σπουδαίων εκκλησιαστικών προσωπικοτήτων, όπως του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου, του Μακαριστού Χριστόδουλου και του Αυγουστίνου Καντιώτη.
Σήμερα, όπως λέει, η οικονομική κρίση έχει προκαλέσει τεράστια ζημιά στο επάγγελμά του («λίγοι έχουν απομείνει»), σημειώνοντας πως, εάν δεν είχε «αγάπη και μεράκι» για αυτό που κάνει, τότε το λουκέτο στην επιχείρησή του θα ήταν αναπόφευκτο.
«Οι περισσότεροι κληρικοί μάς ζητούν να επιδιορθώσουμε το παλιό τους ράσο. Δεν μπαίνουν στη διαδικασία να αγοράσουν άλλο, διότι δεν έχουν να διαθέσουν ούτε 100 ευρώ που κοστίζει. Οι μισθοί τους έχουν υποστεί σημαντικές μειώσεις, έχουν πολλές οικονομικές υποχρεώσεις, παιδιά, εγγόνια. Ξέρετε, οι άνθρωποι πεινάνε και πρώτα θα κοιτάξουν να γεμίσει το ψυγείο τους και ύστερα, αν τους περισσέψει κάτι, θα προβούν σε κάποια παραγγελία στολής».
Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο τραγική, καθώς, όπως συμπληρώνει ο κ. Χαζάκης, «υπάρχουν και ιερείς, οι οποίοι, μη έχοντας χρήματα, μας ζητούν να επιδιορθώσουμε ράσα κεκοιμημένων, ώστε να κάνουν τη δουλειά τους. Άλλοι ζητάνε να αγοράσουν βερεσέ…». Μπροστά σε όλο αυτό, η εταιρεία του έχει μειώσει τις τιμές, βγάζοντας συχνά προσφορές.
Το κόστος μιας στολής, βέβαια, εξαρτάται από τα υλικά με τα οποία θα φτιαχτεί, την ποιότητα των υφασμάτων, αλλά και τα αξεσουάρ που θα τοποθετηθούν.
«Για να ραφτεί ένα ράσο, χρειάζεται τουλάχιστον δύο ημέρες. Η τιμή τους παλιά κυμαίνονταν στα 140 ευρώ, όμως τώρα εμείς τα πουλάμε 100 ευρώ. Επίσης, των αρχιερέων η στολή κοστίζει από 1. 000 ευρώ και πάνω. Όμως, ούτε οι μητροπολίτες έχουν πλέον την οικονομική δυνατότητα », σχολιάζει ο κ. Χαζάκης.
Στην άσχημη οικονομική κατάσταση που έχουν περιέλθει οι κληρικοί της χώρας αναφέρεται σε δηλώσεις του και ο πρόεδρος του Ιερού Συνδέσμου Κληρικών Ελλάδος, π. Γεώργιος Κωνσταντίνου. Όπως λέει, «ο περισσότερος κόσμος, δυστυχώς, δεν γνωρίζει ότι ο κληρικός πληρώνει από την τσέπη του τη στολή του. Επίσης, δεν γνωρίζει ότι ο κάθε ιερέας τα βγάζει πολύ δύσκολα πέρα, διότι έχει “γονατίσει” οικονομικά, όπως άλλωστε έχει “γονατίσει” όλη η Ελλάδα. Καλείται να βάλει χρήματα από την τσέπη του για να αγοράσει το ράσο του, το οποίο κοστίζει ακριβά και είναι άλλο τον χειμώνα και άλλο το καλοκαίρι. Γενικότερα, μέσα στη διάρκεια του έτους ο κληρικός θα πρέπει να έχει τουλάχιστον τρεις στολές. Με τι χρήματα θα τις αγοράσει;».
Σύμφωνα με όλα όσα προβλέπονται, οι ιερείς θα πρέπει να έχουν διαφορετικά άμφια ανάλογα με τη λατρευτική περίοδο. Για παράδειγμα, άλλα για τη Μεγάλη Εβδομάδα, άλλα για την Ανάσταση, διαφορετικά για την ημέρα του εορτασμού των Θεοφανίων, καθώς και για τα ιερά Μυστήρια.
«Κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε να υπάρχει μέριμνα από τις μητροπόλεις για τους ιερείς που δεν μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά και να αγοράσουν οι ίδιοι τις στολές τους. Πάντως, αξίζει να πω ότι συνήθως ο ιερέας δεν κλαίγεται για αυτό και τα προβλήματα του κλήρου δεν βγαίνουν προς τα έξω. Το έργο του είναι παρηγορητικό και δίνει τη δυνατότητα στον κόσμο να στηριχθεί πάνω του. Δίνει ελπίδα».
Το κόστος της ιερατικής στολής και του ράσου διαμορφώνεται ανάλογα. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία μπορεί να κοστίζει δεκάδες έως και χιλιάδες ευρώ.
Για παράδειγμα, οι αρχιερατικές στολές μπορεί να ξεπεράσουν τα 4.000 ευρώ, εάν είναι κεντητές.
Η τιμή ενός αρχιερατικού μανδύα ξεκινά από τα 1.200 ευρώ και ανεβαίνει στα 1.800 ευρώ όταν πρόκειται για μανδύα με παραστάσεις ευαγγελιστών. Τα δε αρχιερατικά ωμοφόρια κοστίζουν στην καλύτερη περίπτωση 900 ευρώ και φτάνουν τα 1.200 ευρώ. Όσον αφορά στα ιερατικά άμφια, οι τιμές κυμαίνονται από τα 650 έως τα 2.500 ευρώ. Φυσικά, ανεβαίνουν όταν πρόκειται για κεντητά, που κοστίζουν από 465 ευρώ και φτάνουν τα 2.890 ευρώ, και για βελούδινα (1.480-2.800 ευρώ). Επίσης, ένα ζωστικό αξίζει από 120 ευρώ, από 45 ευρώ τα καλυμμαύχια και έως 600 ευρώ τα επιτραχήλια.
