1/5
Προφήτου Ιερεμίου. Ιερομάρτυρος Βατά πρεσβυτέρου του Πέρσου. Μαρτύρων Σάββα και Φιλοσόφου. Οσιομαρτύρων Ακακίου του εκ Νιβόρης Θεσσαλονίκης, Ευθυμίου του εκ Δημητσάνας και Ιγνατίου του εκ παλαιάς Ζαγοράς, Παναρέτου επισκόπου Πάφου του θαυματουργού. Οσίων Ισιδώρας, Μιχαήλ, Νικηφόρου του Χίου, Σάββα επισκόπου Δαφνουσίας και Παφνουτίου του Ρώσου.
2/5
Ανακομιδή των ιερών λειψάνων Αθανασίου του Μεγάλου, Πατριάρχου Αλεξανδρείας. Μαρτύρων Εσπέρου και Ζωής και των τέκνων αυτών, Θεοδούλου και Κυριάκου. Οσίου Ιορδάνου του θαυματουργού.
3/5
Τιμοθέου και Μαύρας μαρτύρων. Διόδωρου και Ροδοπιανού διακόνου και Ξενίας της θαυματουργού. Νεομαρτύρος Αχμέδ του Κάλφα. Οσίων Πέτρου Αρχιεπισκόπου Άργους του θαυματουργού. Οικουμενίου Επισκόπου Τρίκκης του θαυματουργού. Θεοφάνους Επισκόπου Περιθεωρίου, Πάμβου καθολικού της Γεωργίας.
4/5
Μαρτύρων Πελαγίας της από Ταρσού, Αφροδισίου, Αντωνίνου, Αντωνίου, Λεοντίου, Μακρόβιου, Μίλδα, Ουαλεριανού και του λοιπού αγίου πλήθους των συν αυτοίς εν Σκυθουπόλει (Συρίας) μαρτυρησάντων. Οσίων Αθανασίου Επισκόπου Κορίνθου, Ιλαρίου του θαυματουργού, Νικηφόρου ηγουμένου Μηδικίου και Νικηφόρου του εν Άθω.
5/5
Μεγαλομαρτύρων Ειρήνης, Γαϊανού, Γαΐου και Νεοφύτου. Οσίου Ευθυμίου Επισκόπου Μαδυτών του θαυματουργού.
Η Αγία Ειρήνη (κατά κόσμον Πηνελόπη) γεννήθηκε στη πύλη Μαδεδλών της Περσίας. Βρέθηκε δίπλα σε έναν από τους σοφούς διδασκάλους της εποχής της, τον Απελλιανό, από τον οποίο έμαθε και τα γράμματα. Τη Χριστιανική πίστη τη διδάχθηκε από μια Χριστιανή υπηρέτρια του πατέρα της. Βαπτίσθηκε Χριστιανή και έλαβε το όνομα Ειρήνη. Όταν ο πατέρας της, Λικίνιος, έμαθε ότι έγινε Χριστιανή, διέταξε να τη δέσουν στα πόδια ενός αλόγου. Ωστόσο, σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση, το άλογο στράφηκε εναντίον του και τον σκότωσε. Η Αγία Ειρήνη προσευχήθηκε και τότε λέγεται ότι ο πατέρας της αναστήθηκε. Τότε όλοι όσοι ήταν μπροστά βαπτίσθηκαν Χριστιανοί. Στη συνέχεια η Αγία περιόδευσε σε αρκετά μέρη, όπου δίδαξε τον λόγο του Θεού και έκανε πολλά θαύματα. Στο τέλος αποσύρθηκε σε ένα ερημικό μέρος έξω από την Έφεσο.
6/5
Προφήτου Ιώβ. Μαρτύρων Βαρβάρου, Δάνακτος, Δημητρίωνος, Δονάτου, Θερινού και Μεσίρου. Οσίων Σεραφείμ του εν τω όρει Δομβούς (Λεβαδείας) ασκήσαντος. Μάμαντος, Ιλαρίου και Παχωμίου.
7/5
Ανάμνησις του εν τω ουρανώ φανέντος σημείου του Τιμίου Σταυρού. Μαρτύρων Ακακίου του εν Επτασκάλω. Κοδράτου και των συν αυτώ Ρουφίνου και Σατορνίνου και Μαξίμου. Οσίων Ιωάννου του Ψυχαΐτου, Ταρασίου του εν Λυκαονία και Νείλου του μυροβλύτου.
8/5
Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου. Οσίου Αρσενίου του Μεγάλου.
Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Ιωάννης Θεολόγος ήταν ένας από τους δώδεκα μαθητές του Χριστού, και μάλιστα ο πιο αγαπημένος του. Πατέρας του ήταν ο Ζεβεδαίος και μητέρα του η Σαλώμη, κόρη του Ιωσήφ του μνηστήρα της Παρθένου Μαρίας. Τη ζωή και την παρουσία του δίπλα στον Ιησού τη γνωρίζουμε μέσα από τα Ευαγγέλια της Καινής Διαθήκης. Ήταν ο μόνος εκ των μαθητών που δεν φοβήθηκε και έμεινε μέχρι τέλους κοντά στον αγαπημένο του δάσκαλο. Αυτός και ο Πέτρος ήταν οι πρώτοι που κήρυξαν, μετά την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, σε όλο τον κόσμο τον λόγο του Κυρίου. Όταν η Παρθένος Μαρία κοιμήθηκε, ο Άγιος κήρυξε το Ευαγγέλιο στη Μ. Ασία και ιδιαίτερα στην Έφεσο, όπου με την προσευχή του κατέστρεψε τον ναό της Αρτέμιδος και οδήγησε στον Χριστιανισμό τετρακόσιες χιλιάδες ειδωλολάτρες. Στα χρόνια του αυτοκράτορα Δομετιανού βασανίστηκε και εξορίστηκε στην Πάτμο, όπου έγραψε την Αποκάλυψη. Συνέγραψε επίσης το τέταρτο Ευαγγέλιο της Καινής Διαθήκης, το θεολογικότερο όλων και θεωρούμενο ως Ευαγγέλιο της αγάπης. Εκοιμήθη ειρηνικά σε ηλικία περίπου 100 ετών.
9/5
Προφήτου Ησαΐου. Μαρτύρων Χριστοφόρου, Ακυλίνης και Καλλίνικης. Οσιομάρτυρος Νικολάου του νέου, του εν Βουνένοις Καρδίτσης.
10/5
Αποστόλου Σίμωνος του Ζηλωτού. Μαρτύρων Αλφειού, Κυπρίνου και Φιλαδέλφου των αυταδέλφων. Ονησίμου και Εράσμου. Πασσαρίωνος πρεσβυτέρου, Φιλήμονος και Αγαπίου. Οσίων Ησυχίου του ομολογητού, Λαυρεντίου κτήτορος της εν Σαλαμίνι Ιεράς Μονής Φανερωμένης και Συμεώνος επισκόπου του Ρώσου.
11/5
Κυρίλλου και Μεθοδίου των εκ Θεσσαλονίκης Ιεραποστόλων, φωτιστών των Σλάβων. Ιερομάρτυρος Μωκίου του εξ Αμφιπόλεως (Θράκης). Μαρτύρων Αρμοδίου και Διοσκόρου. Οσιομάρτυρος Ολυμπίας της νεοφανούς, ασκησάσης και αθλησάσης εν τη ιερά Μονή Καρυών Θερμής της Λέσβου. Νεομάρτυρος Αργύρη του εξ Επανωμής Θεσσαλονίκης. Οσίου Αγγελαρίου αρχιεπισκόπου και φωτιστού Βοημίας.
Οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος γεννήθηκαν στη Θεσσαλονίκη τον 9ο αι. από επιφανή και ενάρετη οικογένεια. Ο Μεθόδιος γεννήθηκε το 815, ενώ ο Κύριλλος δώδεκα χρόνια αργότερα, το 827. Σε νεαρή ηλικία μετέβησαν στη Μονή Πολυχρονίου στην Κωνσταντινούπολη, όπου συνέχισαν τις σπουδές τους. Η γνωριμία τους με τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Φώτιο υπήρξε καθοριστική για τη μετέπειτα εξέλιξή τους. Όταν αυτοκράτορας ήταν ο Μιχαήλ ο Γ’ ο Φώτιος, επέλεξε τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο, οι οποίοι διέθεταν ήδη μεγάλη θεολογική, φιλοσοφική και φιλολογική κατάρτιση, για να εκτελέσουν το έργο της ιεραποστολής και του ευαγγελισμού των Σλάβων. Οι Άγιοι δέχθηκαν, και μάλιστα επινόησαν το γλαγολιτικό αλφάβητο, μεταφράζοντας σε αυτό την Αγία Γραφή και άλλα λειτουργικά και θεολογικά βιβλία. Η ζωή τους και η διακονία τους, βεβαίως, δεν ήταν απρόσκοπτη, διότι οι Λατίνοι επιθυμούσαν και αυτοί να έχουν με το μέρος τους πολιτικά και εκκλησιαστικά τους Σλάβους. Πέθαναν ειρηνικά, ο μεν Κύριλλος το 869 στη Ρώμη, ενώ ο Μεθόδιος το 885 στη Μοραβία. Θεωρούνται, και δικαίως, οι φωτισταί των Σλάβων, αλλά και της Ευρώπης γενικότερα.
12/5
Επισκόπων Επιφανίου εν Κωνσταντία Κύπρου και Θεοφάνους. Γερμανού Πατριάρχου Κων/πόλεως και Ευθυμίου Επισκόπου Ιεροσολύμων. Νεομάρτυρος Ιωάννου του εκ Βλαχίας. Οσίου Θεοδώρου του εν τη νήσω Κυθήρων τον ασκητικόν βίον διανύσαντος. Οσίας Καλλιτρόπου, αδελφής του Αγίου Επιφανίου.
13/5
Μαρτύρων Γλυκερίας και Λαοδικίου του δεσμοφύλακος. Ιερομάρτυρος Αλεξάνδρου Επισκόπου Τιβεριανών. Οσίων Σεργίου του ομολογητού, Παυσικάκου Επισκόπου Συνάδων. Ευθυμίου του νέου, κτήτορος της Ιεράς Μονής Ιβήρων και των εν αυτή ασκησάντων Γαβριήλ, Γεωργίου και Ιωάννου. Αγαπίου και Νικηφόρου πρεσβυτέρου της μονής της Εφάψεως.
Η Αγία Γλυκερία γεννήθηκε στην Τραϊανούπολη τον 2ο αιώνα, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Αντωνίνος Πίος. Σε μικρή ηλικία ανέπτυξε έντονη χριστιανική και κατηχητική δράση. Όταν πληροφορήθηκε το γεγονός ο ηγεμόνας Σαββίνος, την κάλεσε να παρουσιασθεί μπροστά του. Τότε η Αγία εμφανίσθηκε μπροστά του, έχοντας σχεδιάσει στο μέτωπό της τον Τίμιο Σταυρό, και δεν δίστασε να ομολογήσει την πίστη της στον Ιησού Χριστό. Εκείνος έξαλλος την οδήγησε στον ειδωλολατρικό ναό για να προσευχηθεί και να θυσιάσει στα είδωλα. Εκεί λέγεται ότι η Γλυκερία προσευχήθηκε και κατέστρεψε το άγαλμα του Δία. Εξοργισμένοι οι ειδωλολάτρες, την έσυραν έξω και τη λιθοβόλησαν με μανία. Η Αγία λέγεται ότι δεν έπαθε τίποτα και τότε πολλοί ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό. Στη συνέχεια υπέστη και άλλα βασανιστήρια και φυλακίστηκε. Μέσα στο κελί κατάφερε να διδάξει τη Χριστιανική πίστη στον δεσμοφύλακά της, Λαοδίκιο.
Όμως, τα μαρτύριά της δεν είχαν τέλος. Η Γλυκερία ρίχθηκε σε θηρία. Ένα από αυτά τη δάγκωσε, με αποτέλεσμα η Αγία να πεθάνει λίγες ημέρες αργότερα. Το λείψανό της ενταφιάστηκε στην Ηράκλεια.
14/5
Ιερομάρτυρος Θεράποντος Επισκόπου Κύπρου. Μάρτυρος Ισιδώρου του εν Χίω. Λεοντίου Πατριάρχου Ιεροσολύμων. Ακολούθου, Βαρβάρου και Μαξίμου, Αλεξάνδρου του εν Κεντουκέλλαις. Αριστοτέλους και Λεάνδρου. Ηρακλείου, Θέλθα, Θεοδοσίου και Θεράποντος. Νεομαρτύρων Μάρκου του Κρητός και Ιωάννου του χρυσοχόου. Οσίων Ισιδώρου σαλλού του Ρώσου και Νικήτα του Εγκλείστου.
Ο Άγιος Μάρκος ήταν Κρητικός και έμενε στη Σμύρνη. Σε μικρή ηλικία εξισλαμίστηκε βίαια από τους Τούρκους. Αργότερα πήγε στην Κωνσταντινούπολη και μαθήτευσε κοντά στον σοφό διδάσκαλο Μελέτιο Συρίγο. Επέστρεψε στη Σμύρνη, όπου κήρυξε δημόσια τον Χριστιανισμό. Για τον λόγο αυτό συνελήφθη και, αφού αρνήθηκε να προδώσει την πίστη του, βασανίστηκε σκληρά και τέλος αποκεφαλίστηκε στις 14 Μαΐου 1643 στη Σμύρνη.
15/5
Παχωμίου του Μεγάλου, Αχιλλίου Επισκόπου Λαρίσης, Ανδρέου ερημίτου του εν Καλάνα (Βάλτου). Ησαΐου Επισκόπου, Δημητρίου δουκός της Μόσχας, Ησαΐου σπηλαιώτου, των θαυματουργών και Πανηγυρίου του εν Κύπρω.
16/5
Ιερομαρτύρων Αύδα και Αυδιησού των επισκόπων και των συν αυτοίς. Αλεξάνδρου Πατριάρχου Ιεροσολύμων και μάρτυρος. Μαρτύρων Βαχθισόη, Ισαακίου και Συμεώνος, Παπυλίνου και Πέτρου του εν Βλαχερναίς. Οσίων Θεοδώρου του ηγιασμένου, Νικολάου Α’ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, Γεωργίου Αρχιεπισκόπου Μυτιλήνης του ομολογητού και Νεαδίου Επισκόπου.
17/5
Αποστόλων Ανδρόνικου και Ιουνίας. Σολόχωνος μάρτυρος. Νεομάρτυρος Νικολάου Μετσοβίτου του εν Τρικκάλοις. Οσίων Νεκταρίου και Θεοφάνους των αυταδέλφων και κτητόρων της Αγίας Μονής Βαρλαάμ των Μετεώρων. Αθανασίου Επισκόπου Χριστιανουπόλεως.
18/5
Ιερομάρτυρος Θεοδώρου Επισκόπου Ρώμης. Μαρτύρων Βενεδήμου, Παυλίνου, Ηρακλείου, Διονυσίου και Χριστίνης των εξ Αθηνών, Ανδρέου και Παύλου των εκ Μεσοποταμίας. Ιουλιανού. Πέτρου Αλεξανδρίας (Γαλακτίας). Θεοδότου, Τεκούσης και των συν αυτοίς εν Αγκύρα Παρθένων: Αλεξάνδρας, Ευφρασίας, Θεοδότης, Ιουλίας, Κλαυδίας, Ματρώνης και Φαεινής. Οσίων Στεφάνου Α’ Πατριάρχου Κων/πόλεως, Μαρτινιανού του εν τοις Αρεοβίνδου και Αναστασώς της εν τοις Λευκαδίου.
19/5
Ιερομάρτυρος Πατρικίου Επισκόπου Προύσσης και των συν αυτώ πρεσβυτέρων Ακακίου, Μενάνδρου και Πολυαίνου. Μαρτύρων Ακολούθου, Θεοτίμης και Κυριακής της νέας. Των εν Κύπρω οσιομαρτύρων Βαρνάβα, Γενναδίου, Γερασίμου, Γερμανού, Θεογνώστου, Θεοκτίστου, Ιερεμίου, Ιωάννου, Κόνωνος, Μαξίμου και Μάρκου.
20/5
Μαρτύρων Θαλλελαίου του ιατρού. Αλεξάνδρου και Αστεριού. Οσίου Μάρκου του ερημίτου. Νικήτα, Ιωάννου και Ιωσήφ κτητόρων της εν Χίω Νέας Μονής και Θαλασσίου. Λυδίας πορφυροπώλιδος της Φιλιππησίας και πρώτης Ευρωπαίας Χριστιανής.
21/5
Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Οσιομάρτυρος Παχωμίου του εν Φιλαδελφεία. Αγίων Βόρου, Θεοδώρου και Ισιδώρου.
Ο Μέγας Κωνσταντίνος γεννήθηκε το 247. Γονείς του ήταν ο Κωνστάντιος ο Α’ ο Χλωρός και μητέρα του η Ελένη από το Δρέπανο της Βιθυνίας. Ο Κωνσταντίνος σε ηλικία 18 ετών έγινε στρατιωτικός και γρήγορα έλαβε αξίωμα. Σύμφωνα με τον βίο του, στη διάρκεια του αγώνα που έδωσε κατά του Μαξεντίου και του Λικίνιου σχηματίστηκε στον ουρανό το σημείο του Σταυρού με την επιγραφή «Εν τούτω Νίκα».
Ήταν ο πρώτος αυτοκράτορας που ευνόησε την Εκκλησία μετά από τρεις αιώνες διωγμών. Μετέφερε την πρωτεύουσα του κράτους του στο αρχαίο Βυζάντιο και έκτισε τη Βασιλίδα των πόλεων, την Κωνσταντινούπολη. Εκοιμήθη σε ηλικία 63 ετών, στις 21 Μαΐου 327. Ο Κωνσταντίνος έστειλε στα Ιεροσόλυμα τη μητέρα του για να βρει τον Τίμιο Σταυρό. Μετά την εύρεσή του, η Αγία Ελένη, αφού διχοτόμησε τις κεραίες του, δημιούργησε δύο Σταυρούς, εκ των οποίων τον έναν μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη. Εκοιμήθη ειρηνικά το 327 σε ηλικία 83 ετών.
22/5
Μαρτύρων Βασιλίσκου, Κοδράτου, Μαρκέλλου και Σοφίας. Νεομαρτύρων Δημητρίου και Παύλου του οσίου, πολιούχων Τριπόλεως. Σοπωτού Καλαβρύτων. Αγίου Ιωάννου Βλαδίμηρου του ευσεβέστατου βασιλέως των Αχριδών, του θαυματουργού. Μνήμη της Αγίας Θεοτόκου εν Σοφιανοίς. Μνήμη Β’ Οικουμενικής Συνόδου εν Κων/πόλει.
23/5
Μαρτύρων Σελεύκου και Σαλωνά του Ρωμαίου. Οσιομάρτυρος Λουκά του εν Μυτιλήνη. Οσίων Μιχαήλ Επισκόπου Συνάδων του ομολογητού και Συνεσίου Επισκόπου Καρπασίας της Κύπρου. Μυροφόρου Μαρίας του Κλωπά.
24/5
Οσίων Συμεώνος του εν τω Θαυμαστώ όρει, Νικήτα στυλίτου του Ρώσου και Κυριακού του εν Κύπρω. Μεγαλομάρτυρος Μελετίου του στρατηλάτου και των συν αυτώ. Ιωάννου και Στεφάνου του «ακοιμήτου». Σεραπίωνος του Αιγυπτίου, Καλλινίκου του μάγου, των 12 Κομητών και Τριβούνων: Διδύμου, Θεοδωρίσκου, Θεοδώρου, Μαρκελλίνου, Μαρκέλλου, Μελετίου, Μερκουρίου, Φαύστου, Φήστου, Φίληκος και Φωτεινού, των τριών γυναικών: Μαρκιανής, Παλλαδίας και Σωσάννης, των δύο νηπίων: Κυριάκου και Χριστιανού και του λοιπού πλήθους των συν αυτοίς μαρτυρησάντων χιλιάδων ένδεκα και διακοσίων οκτώ.
25/5
Μνήμη της τρίτης ευρέσεως της τίμιας κεφαλής του προφήτου και βαπτιστού Ιωάννου Προδρόμου. Μαρτύρων Κελεστίνου και Παγχαρίου. Οσίου Ολβιανού.
26/5
Αποστόλων Κάρπου Επισκόπου γενομένου της Μακεδονικής Βεροίας, Αλφαίου και Ιούδα. Μαρτύρων Αβερκίου και Ελόνης. Νεομαρτύρων Αλεξάνδρου Δερβίση του Θεσσαλονικέως και Μήτρου. Συνεσίου Επισκόπου Καρπασίας.
27/5
Ιερομαρτύρων Ελλαδίου και Θεράποντος. Μαρτύρων Αλυπίου και Ευβιότου. Ιουλιανής και Παύλου. Οσίου Ιωάννου ομολογητού του Ρώσου, του εν Νέω Προκοπίω Ευβοίας.
28/5
Ιερομαρτύρων Ευτυχούς Επισκόπου Μελιτινής και Ζαχαρίου του Προυσαέως. Μαρτύρων Ελικωνίδος της εν Κορίνθω και Ευτυχίου. Διοσκορίδου, Κρήσκη και Παύλου. Οσίων Ανδρέου του διά Χριστόν σαλού, Νικήτα Επισκόπου Χαλκηδόνος του ομολογητού και Ιγνατίου Επισκόπου του Ρώσου.
29/5
Παρθενομαρτύρων Θεοδοσίας της εν Καισαρεία και Θεοδοσίας της εν Κων/πόλει. Ολβιανού Επισκόπου πόλεως Ανέου. Νεομαρτύρων Ανδρέου Αργέντου του Χιοπολίτου και Ιωάννου ή Νάννου του Θεσσαλονικέως. Αλεξάνδρου Αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας. Οσίων Ιωάννου του σαλού και Υπατίου ηγουμένου της Ιεράς Μονής Ρουφίνου.
Ο Όσιος Αλέξανδρος έζησε στα χρόνια του Μεγάλου Κωνσταντίνου και εξελέγη Πατριάρχης Αλεξανδρείας πριν από την Α’ Οικουμενική Σύνοδο. Η πατριαρχία του συνεχίστηκε και μετά τη Σύνοδο αυτή. Είναι ο Πατριάρχης ο οποίος απέβαλε από την Εκκλησία τον αιρετικό Άρειο. Πατριάρχησε επί 15 έτη, άφησε δε διάδοχό του έναν εκ των μεγαλυτέρων Πατέρων της Εκκλησίας, τον Μέγα Αθανάσιο.
30/5
Οσίου Ισαακίου του ομολογητού, ηγουμένου της μονής των Δαλμάτων. Μαρτύρων Ναταλίου και Χριστίνης. Εύπλου, Ρωμανού, Τελετίου «και του πλήθους των εν Νικομήδεια καέντων αγίων». Οσίων Ευσταθίου Πατριάρχου Κων/πόλεως και Βαρλαάμ.
31/5
Μαρτύρων Ερμείου, Ευσεβίου και Χαραλάμπη εν Ασκάλωνι. Αγίας Πετρονίλας, θυγατρός του Αποστόλου Πέτρου.
