Αλεξάνδρου Π. Κωστάρα
Ομότιμου Καθηγητή Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θράκης
Η Αγία Σοφία βρίσκεται σήμερα και πάλι στο επίκεντρο της παγκόσμιας επικαιρότητας ύστερα από την πρωτοφανή για μία δικαιοκρατούμενη πολιτεία, όπως θέλει να λέγεται η Τουρκία, απόφαση του τουρκικού Συμβουλίου Επικρατείας που ακύρωσε το διάταγμα του 1934 του Κεμάλ Ατατούρκ κατ’ απαίτηση του «Σουλτάνου». Σύμφωνα με το εν λόγω διάταγμα, ως γνωστόν, ο ιδρυτής του Τουρκικού Κράτους, θέλοντας προφανώς να εξευμενίσει τις παραδοσιακά χριστιανικές Μεγάλες Δυνάμεις (Γαλλία, Ρωσία, Αγγλία, Ιταλία) για την ουσιαστική συμβολή τους στην αναγέννηση του οθωμανικού έθνους, άλλαξε το καθεστώς της Αγίας Σοφίας, η οποία από μουσουλμανικό τέμενος που ήταν μέχρι τότε μετατρέπετο σε μουσείο. Στην ουσία το αληθινό ερώτημα, που εκαλείτο να απαντήσει σήμερα το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Τουρκίας, δεν ήταν αν μπορεί η Αγία Σοφία να ξαναγίνει τζαμί, αλλά αν οι Νέο-Οθωμανοί μπορούν να συνεχίσουν τον πολιτισμικό «βιασμό» της Μητρόπολης της Ορθοδοξίας, τον οποίο άρχισαν να τελούν αδιαλείπτως μετά την Αλωση της Βασιλεύουσας οι πρόγονοί τους Οθωμανοί. Και τον επαναλάμβαναν ατύπως, παρά το διάταγμα του 1934, με την ίδια «ασελγή» συμπεριφορά τους οι σημερινοί Τούρκοι τελώντας κατά καιρούς εντός ενός ορθόδοξου Ευκτήριου Οίκου μουσουλμανικές πράξεις λατρείας (προσευχές από ιμάμηδες, αναγνώσματα από το κοράνι κ.λπ.). Εφεξής, μετά την σημερινή απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας της Τουρκίας και το σχετικό διάταγμα μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί που υπέγραψε αμέσως ο «Σουλτάνος», ο «βιασμός» του συμβόλου της Ορθοδοξίας θα γίνεται πια δημοσίως, με τις «ευλογίες» του νόμου και της τουρκικής δικαιοσύνης. Ετσι, για να καμαρώνουν όλοι εκείνοι οι οποίοι όχι μόνον ανέχθηκαν, αλλά και εξέθρεψαν το «νταϊλίκι» των «βιαστών» του πολιτισμού μας γυρίζοντας το ρολόι της ιστορίας πεντέμισι αιώνες πίσω, στις 29 Μαΐου 1453.
Κάποιοι θεωρούν μάταιο κόπο την προσπάθεια αντίδρασης στα σχέδια των Τούρκων, διότι όπως λένε, αν μπορούμε να μιλάμε για «βιασμό» στην προκειμένη περίπτωση, ο «βιασμός» αυτός πάντως δεν έγινε σήμερα, αλλά το 1453. Επομένως, κατά την άποψη αυτή δεν έχει νόημα να θρηνούμε όψιμα για την απώλεια μιας αγνότητας που δεν τη χάσαμε τώρα, αλλά πριν από αρκετούς αιώνες. Θα τα ξαναπώ και εδώ ακόμη μία φορά. Μια τέτοια συλλογιστική παραβλέπει την έννοια του κατ’ εξακολούθηση εγκλήματος, με την οποία εργάζεται το ποινικό δίκαιο. Χαρακτηριστικό γνώρισμα αυτής της μορφής του εγκλήματος είναι η τέλεσή του όχι εφάπαξ, με μία πράξη, όπως συνήθως συμβαίνει, αλλά με πολλές μερικότερες και επαναλαμβανόμενες πράξεις, που γίνονται σε μικρά ή μεγάλα χρονικά διαστήματα με ενότητα δόλου και προσβάλλουν το ίδιο έννομο αγαθό με τέτοιο τρόπο, ώστε κάθε επόμενη πράξη να αποτελεί πανομοιότυπη επανάληψη της προηγούμενης. Εάν π.χ. κάποιος βιάζει την ίδια γυναίκα σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα, αυτό λέγεται επιστημονικά βιασμός κατ’ εξακολούθηση. Και κάθε μεταγενέστερη ασελγής πράξη του δράστη σε βάρος της γυναίκας αυτής έχει την ίδια ακριβώς εγκληματική απαξία με την πρώτη πράξη του βιασμού, αλλά και με όλες τις άλλες προηγούμενες. Οσο για τη γυναίκα που υπήρξε θύμα του συγκεκριμένου βιασμού, πρέπει να λεχθεί ότι αυτή δεν χάνει την αγνότητά της επειδή κάποιο κτήνος που βρέθηκε στον δρόμο της την έβαλε με το ζόρι κάτω και άδειασε επάνω της την ορμή των ενστίκτων του. Μία γυναίκα τότε μόνο χάνει την αγνότητά της, όταν παραιτηθεί αυτοβούλως από αυτήν. Στη βιασθείσα ένα πράγμα είναι ανεξίτηλο επάνω της: η ρυπαρότητα της ασέλγειας.
Από την άποψη αυτή μουσουλμανικές πράξεις λατρείας που λαμβάνουν χώρα στην Αγία Σοφία, σε έναν χριστιανικό δηλ. Ναό, οφείλουμε να τις αξιολογήσουμε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο και να πούμε ότι συνιστούν και αυτές κατ’ εξακολούθηση «βιασμό» της ιερότητας της Αγίας Σοφίας. Οπως έχω ξαναγράψει με άλλη ευκαιρία, ο «βιασμός» αυτός μπορεί να έγινε για πρώτη φορά το 1453 από τις ορδές του Μωάμεθ του Πορθητή και να συνεχίστηκε όλα τα επόμενα χρόνια από τους κατακτητές, επαναλήφθηκε όμως σήμερα από τους ίδιους δράστες. Επομένως οι σημερινές πράξεις του «βιασμού» της Αγίας Σοφίας έχουν την ίδια πολιτισμική απαξία με την πρώτη πράξη και όλες τις άλλες που ακολούθησαν μετά από αυτήν. Και πρέπει να πούμε και εδώ ότι παρ’ όλα αυτά το καύχημα αυτό της Ορθοδοξίας ουδέποτε έχασε την «αγνότητα» και την «ιερότητά» του, επειδή ασέλγησαν κατ’ εξακολούθηση επάνω του οι άξεστοι κατακτητές. Το μόνο που κατάφεραν οι τελευταίοι είναι να αφήσουν ανάγλυφα τα ίχνη της ασέλγειάς τους επάνω στον Ναό. Εν πάση περιπτώσει, εάν για τους «βιαστές» του 1453 και των κατοπινών χρόνων υπάρχει η δικαιολογία ότι ήσαν βάρβαροι και συνεπώς ήταν φυσικό να κάνουν βαρβαρότητες, ουδεμία δικαιολογία υπάρχει για τους σημερινούς «βιαστές» της Αγίας Σοφίας, οι οποίοι συνεχίζουν τις ίδιες βαρβαρότητες στο όνομα των κοινών αξιών του σύγχρονου πολιτισμού που δηλώνουν ότι ασπάζονται. Ο σημερινός πολιτισμός προστατεύει σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου με τις διάφορες διεθνείς συμβάσεις τα ανθρώπινα δικαιώματα. Και ανθρώπινο δικαίωμα είναι ασφαλώς η ελευθερία της θρησκευτικής συνειδήσεως, συστατικό στοιχείο της οποίας αποτελούν και οι σχετικοί χώροι λατρείας που “συν-προστατεύονται” μαζί με το αντίστοιχο δικαίωμα λατρείας.
Αφορμή για τις σκέψεις αυτές μάς δίνουν οι πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, ο οποίος για να δικαιολογήσει τις πολιτισμικές «ασέλγειες» της χώρας του σε βάρος της Μητρόπολης της Ορθοδοξίας, επικαλέστηκε ιδιοκτησιακά δικαιώματα τα οποία θεμελιώνονται στο καθεστώς που δημιούργησε το 1453. Οφείλω λοιπόν να τονίσω ακόμη μία φορά και εδώ, στον συγκεκριμένο «πολιτισμένο» βάρβαρο Υπουργό της Τουρκίας, ότι ο κατακτητής αποκτά κυριότητα μόνο στα εδάφη που κατέλαβε. Ουδέποτε στα σεβάσματα του λαού που υποδούλωσε. Και εάν η βαρβαρότητα της εποχής κατά την οποία συντελέστηκε η κατάκτηση, του έδωσε τέτοιο δικαίωμα, δεν μπορεί να το ασκήσει στη σημερινή πολιτιστική συγκυρία επικαλούμενος χρησικτησία. Η μακροχρόνια άσκηση της ασέλγειας δεν αποτελεί τίτλο κυριότητας. Ο βιαστής μίας γυναίκας, έστω κι αν επιτελεί κατ’ εξακολούθηση ασελγείς πράξεις επάνω της, ουδέποτε αποκτά δικαιώματα στο κορμί αυτής της γυναίκας, επειδή την έχει στην εξουσία του. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τους «βιαστές» της Αγίας Σοφίας.
Αυτά όλα βέβαια τα πολιτιστικά «ανδραγαθήματα» που διαπράττουν οι Τούρκοι, δεν θα τα αποτολμούσαν ασφαλώς εάν λειτουργούσε η διεθνής έννομη τάξη και οι λεγόμενοι «μεγάλοι» δεν εκάλυπταν διά της εκκωφαντικής σιωπής τους τούς «βιασμούς» των αξιών του σημερινού πολιτισμού μας, καθιστάμενοι έτσι διά παραλείψεως συνεργοί τους. Οι πολιτικές μικρότητες των «μεγάλων» έκαναν, δυστυχώς, μεγάλη την Τουρκία. Και σε πληθυσμό, αλλά και σε αναίδεια και θράσος, ώστε να μην υπολογίζει σήμερα κανέναν. Περιμένουμε να δούμε, πώς θα απαντήσουν αυτή τη φορά οι «μεγάλοι» του κόσμου σε τούτη την ακραία πρόκληση του «σουλτάνου» απέναντι στον σύγχρονο πολιτισμό. Αν και το παρελθόν των αντιδράσεων της «χορείας» των «μεγάλων» σε ανάλογες προκλήσεις της Τουρκίας, προδικάζει και τη σημερινή τους στάση: Θα πνιγούμε και πάλι στις ευχές και στην εξαγγελία κυρώσεων που είναι τόσο φοβερές, όσο και οι στρακαστρούκες.
